Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010

ΔΙΕΡΩΤΗΣΗ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΘΟΜΑΙ ΑΝΕΡΓΟΣ

Ποτέ στ’ αλήθεια δεν το ’μαθα

  τί είναι τα ποιήματα.

Είναι πληγώματα

  είν’ ομοιώματα

    φενάκη

      φρεναπάτη;

Φρενάρισμα ίσως;

  ταραχώδη κύματα;

    τί είναι τα ποιήματα;

Είν’ εκδορές απλά γδαρσίματα;

  είναι σκαψίματα;

Είναι ιώδιο; Είναι φάρμακα;

  είναι γάζες επίδεσμοι

    παρηγόρια ή διαλείμματα;

Πολλοί τα βαλσαμώνουν ως μηνύματα.

  Εγώ τα λέω ενθύμια φρίκης.

Τρίτη 2 Νοεμβρίου 2010

ΤΕΣΣΕΡΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ Γ.ΧΡΙΣΤΔΟΥΛΙΔΗ ΣΤΑ ΓΑΛΛΙΚΑ

Né à Moscou en 1968, il a fait des études de journalisme dans cette même ville et travaille actuellement à Chypre. Il a publié quatre recueils de poèmes, dont deux ont reçu un prix d'État. Il est déjà traduit en plusieurs langues.

L'IRRÉALISABLE


Toute cette pluie qui n'est pas tombée
de l'hésitation des nuages
le ciel était noir
en mal d'enfant
voulant pleuvoir beaucoup d'eau
ne pleuvant pas.
L'hésitation mur invisible
plus tu montes
plus elle est haute
sur elle se brisent
de hautes vagues
d'amour prisonnier
de l'inavoué
tout aussi habilement elle dissuade
des vies desséchées de pleuvoir
qui titubent
aux confins
de la terre et de la mer.
Que devient tout
ce qui n'est pas devenu ?
m'as-tu demandé.
Je suppose que tout s'amasse dans les barrages
du rêve d'où cela s'écoule
dans un futur assoiffé
dont les affluents s'étendent
et se perdent au-delà des cartes
pour arroser goutte à goutte
l'irréalisable.



PETIT ENFANT AU FOND DE L'AVENIR

Tu me tenais serré autrefois
entre tes bras
que je ne m'enfonce pas dans la mer
ne trébuche pas dans l'escalier
(les chiens étaient en dessous)
que je ne me fatigue pas trop
tu marchais dans la nuit en aveugle
il n'y a que le temps violent
qui m'a emporté
puis laissé tout au fond de l'avenir
et empêché de grandir
dont tu ne m'aies pas protégé
et maintenant
que j'ai plus que jamais besoin
de tes bras pour m'appuyer un peu
toi c'est la branche maigre
d'un arbre séculaire
au bois céleste
que tu as voulu devenir.
Quand as-tu réussi à pousser si haut ?
Enfermant tant d'années
dans une journée que j'appelle hier
je cherche sur mon front
la ligne tendre de ta caresse
au moment où une poire
apparaît dans l'assiette
coupée fin
pour ne pas se coincer
dans la petite gorge
et reproduire la panique
de l'asphyxie provisoire
et la tête en bas.


JADIS J'ÉTAIS UN FLEUVE

Notre chanson, chuchotais-tu
tu t'en souviens ?
Je ne me souviens de rien
depuis longtemps je suis
une eau dormante
né d'une cascade
qui coule sans mémoire sans cesse
qui coule sans cesse en abondance
et n'arrête pas
coupée de sa source
elle a incorporé toute la longueur de mon voyage
et la largeur de ce qui lui manque
tu cherches ma profondeur mais bientôt
je ne serai plus qu'un ruisseau peu profond
puis plus rien
qu'une longue trace desséchée
je ne peux que murmurer
la déshydratation toute proche.




DONNEUR D'ORGANES


Peau résistante aux canicules
ses brûlures absorbées
pour les cas graves
de ceux qui ont fondu
dans des soleils à combustion lente
à usage personnel seulement.
Poumons qui se prenaient
pour des branchies
puisque d'habitude
ils pompaient la mer.
Foie aguerri
aux beuveries excessives
de vers à forte teneur en alcool.
Cœur en parfait état
à contenance très suffisante
avec différence d'heure
entre ses deux parties
de peur que ceux d'aujourd'hui
ne rencontrent
ceux d'hier.

Πέμπτη 14 Οκτωβρίου 2010

Σταλινικού τύπου προπαγάνδα από Χριστόφια

Δεν πρόκειται για άτυχη στιγμή. Ο Δημήτρης Χριστόφιας εννοούσε αυτό που είπε ενώπιον Αμερικανών εμπειρογνωμόνων για διεθνείς σχέσεις. Αντανακλά όχι κάποια τακτική σκοπιμότητα, αλλά τη στρατηγική του για το Κυπριακό. Γι’ αυτό και δεν προέβη σε διορθωτική δήλωση. Καθένας, βεβαίως, δικαιούται να έχει τις απόψεις του. Κανείς, όμως, δεν δικαιούται να κατακρεουργεί την πραγματικότητα για να υπηρετήσει το ιδεολόγημά του.
Από τη δεκαετία 1950, οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν διαπράξει βαρύτατα πολιτικά σφάλματα στο Κυπριακό. Δυστυχώς, για την ΑΚΕΛική ηγεσία, όμως, η Ελλάδα δεν εισέβαλε ποτέ στην Κύπρο. Ο Γεώργιος Παπανδρέου έστειλε την ελληνική μεραρχία στη Μεγαλόνησο σε συμφωνία με τη νόμιμη κυβέρνηση Μακαρίου και για να αποτρέψει τουρκική εισβολή. Το ενδεχόμενο εισβολής δεν ήταν θεωρητικό. Υπενθυμίζουμε ότι στην κρίση του 1964, η εισβολή ματαιώθηκε όταν ο πρόεδρος Τζόνσον απείλησε ευθέως την Αγκυρα.
Το δικτατορικό καθεστώς διέπραξε εθνικό έγκλημα σε βάρος του κυπριακού Ελληνισμού σε δύο δόσεις: απέσυρε την ελληνική μεραρχία και μερικά χρόνια αργότερα, με το πραξικόπημα, έδωσε την αφορμή στους Τούρκους να εισβάλουν. Το έγκλημα διεπράχθη από μη νομιμοποιημένη δημοκρατικά ελληνική κυβέρνηση και ως εκ τούτου δεν μπορεί να χρεωθεί στην Ελλάδα, νοούμενη ως συντεταγμένη πολιτεία του ελληνικού λαού. Ακόμα όμως κι αν κάποιος ταυτίσει αυθαιρέτως τη δικτατορία με την Ελλάδα και πάλι δεν μπορεί να μιλήσει για εισβολή της Ελλάδας.
Ο Χριστόφιας γνωρίζει την πραγματικότητα. Τη διαστρέφει, όμως, για να καλλιεργήσει το ιδεολόγημα της κυπριακής ταυτότητας. Προϋπόθεση γι’ αυτό, όμως, είναι η «αποελληνοποίηση» των Ελληνοκυπρίων. Γι’ αυτό μίλησε για εισβολή της Ελλάδας, γι’ αυτό εξαφανίζει τις ελληνικές σημαίες, γι’ αυτό προσπαθεί να «αποελληνοποιήσει» τα ελληνοκυπριακά εκπαιδευτικά προγράμματα.
Οι εθνικές ταυτότητες, όμως, είναι κάτι πολύ πιο βαθύ και ουσιαστικό από πολιτικές κατασκευές για να ακυρώνονται από έναν πρόεδρο. Γαλουχημένος στα νάματα του σταλινικού βολονταρισμού, ο Χριστόφιας νομίζει ότι η εθνική συνείδηση είναι μολυβιά για να τη σβήσει με τη γόμα της εξουσίας. Κι όλα αυτά, όταν έχει απέναντί του τον τουρκικό στρατό κατοχής, το τουρκοκυπριακό ψευδοκράτος του φανατικού εθνικιστή Ντερβίς Ερογλου και το πλήθος των Τούρκων εποίκων. Πώς τα αντιμετωπίζει; Αφήνει να εννοηθεί πως η λύση πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα τουρκικά στρατηγικά συμφέροντα!
Αλλοτε, η «αγάπη» του ΑΚΕΛ για τους Τουρκοκύπριους «αδελφούς», υπαγορευόταν από τον κομμουνιστικό διεθνισμό. Σήμερα, υπαγορεύεται σε μεγάλο βαθμό από σκοπιμότητα. Μια λύση τύπου Ανάν, θα μετέτρεπε το ΑΚΕΛ σε κυρίαρχη πολιτική δύναμη, αφού θα εισέπραττε τη μεγάλη πλειοψηφία των τουρκοκυπριακών ψήφων, που σύμφωνα με το Σύνταγμα πρέπει να δίνονται σε ελληνοκυπριακά κόμματα. Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό. Ο άλλοτε φανατικός κομμουνιστής Χριστόφιας έχει συνειδητοποιήσει ότι μόνο εάν συνεχίσει να ευθυγραμμίζεται με τα γεωπολιτικά συμφέροντα των Αγγλοαμερικανών, θα παραμείνει «αγαπημένο παιδί» τους.

Τετάρτη 6 Οκτωβρίου 2010

το καλύτερο ποίημα

Όταν γεννιέμαι, είμαι μαύρος

Όταν μεγάλωνω, είμαι μαύρος
Όταν βγαίνω στον Ήλιο, είμαι μαύρος
Όταν φοβάμαι, είμαι μαύρος
Όταν είμαι άρρωστος, είμαι μαύρος
Και όταν θα πεθάνω, θα είμαι μαύρος
Και εσύ, λευκέ φίλε μου
Όταν γεννιέσαι, είσαι ροζ
Όταν μεγαλώνεις, ασπρίζεις
Όταν βγαίνεις στον Ήλιο, κοκκινίζεις
Όταν κρυώνεις, μελανιάζεις (γίνεσαι μπλε)
Όταν φοβάσαι, κιτρινίζεις
Όταν είσαι άρρωστος, πρασινίζεις
Και όταν θα πεθάνεις, θα είσαι γκρίζος
Και αποκαλείς εμένα έχρωμο;;;

Oφειλή

Μέσα από τόσο θάνατο που έπεσε και πέφτει,
πολέμους, εκτελέσεις, δίκες, θάνατο κι άλλο θάνατο
αρρώστια, πείνα, τυχαία δυστυχήματα,
δολοφονίες από πληρωμένους εχθρών και φίλων,
συστηματική υπόσκαψη κι έτοιμες νεκρολογίες
είναι σα να μου χαρίστηκε η ζωή που ζω.
Δώρο της τύχης, αν όχι κλοπή απ' τη ζωή άλλων,
γιατί η σφαίρα που της γλίτωσα δε χάθηκε
μα χτύπησε το άλλο κορμί που βρέθηκε στη θέση μου.
'Ετσι σα δώρο που δεν άξιζα μου δόθηκε η ζωή
κι όσος καιρός μου μένει
σαν οι νεκροί να μου τον χάρισαν
για να τους ιστορήσω.

Παρασκευή 1 Οκτωβρίου 2010

ΕΝΑ ΝΟΜΠΕΛ ΓΙΑ ΤΟΝ ΜΑΧΜΟΥΤ ΑΜΠΑΣ

Για ένα και μόνο ζήτημα –την επανέναρξη του εποικισμού στη δυτική όχθη-, ο μετριοπαθής Παλαιστίνιος ηγέτης Μαχμούτ Αμπάς- εκπρόσωπος της αδύνατης πλευράς στις συνομιλίες- αποχώρησε από τις συνομιλίες με τους Ισραηλινούς για επίλυση του Παλαιστινιακού.
Δηλώνει δε σε όλους τόνους χωρίς να φοβάται προφανώς «τι θα πουν οι ξένοι» ή ότι δεν θα τον καταλάβουν από τη «διεθνή κοινότητα» πως η συνέχιση του ισραηλινού εποικισμού καθιστά τις συνομιλίες «χάσιμο χρόνου».


Ο δικός μας διαπραγματευτής αποδεικνύεται πολύ πιο επίμονος και υπομονετικός από τον κ. Αμπάς. Διαβεβαιώνει ότι θα παραμείνει εκεί βρέξει-χιονίσει. Ποιος ξέρει γιατί; Ισως η επιθυμία του για επίλυση του προβλήματος να είναι πιο ισχυρή από την αντίστοιχη-για επίλυση του Παλαιστινιακού- του κ. Αμπάς .

Ισως πάλι στον κ. Αμπάς να μην έχει βρεθεί κανείς να υποσχεθεί πως θα τον προτείνει για το Νόμπελ Ειρήνης, παρότι τυχόν επίλυση αυτού του πολύ πιο σύνθετου και σημαντικού διεθνώς από το Κυπριακό, προβλήματος, αυτονόητα πρέπει να συνεπάγεται την απονομή ενός τέτοιου βραβείου, κάτοχος του οποίου είναι και ο Χένρι Κίσινγκερ.

Την ώρα λοιπόν που ο Παλαιστίνιος διαπραγματευτής αποχωρεί από τις συνομιλίες εξαιτίας των τετελεσμένων που δημιουργεί επί του εδάφους της Δυτικής Οχθης, το Ισραήλ, εμείς ως επίσημη ε/κ πλευρά δεν βρίσκουμε ένα λόγο όχι απλώς για να αποχωρήσουμε, αλλά ούτε καν για να διαμαρτυρηθούμε και να υποδείξουμε πως με την παρούσα τουρκική στάση δεν είναι δυνατό να συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις .

Φοβούμαστε μην μας ακούσουν οι ξένοι και μας παρεξηγήσουν, παρόλο που στην εξουσία βρίσκεται όχι κάποια δεξιά κυβέρνηση υποταγμένη στα δυτικά συμφέροντα, αλλά το λαϊκό κίνημα, η αριστερά και ο πρώτος αριστερός Πρόεδρος, όπως ακούμε συχνά. Ολοι αυτοί προτιμούν να αποδοκιμάζουν φραστικά τη νέα τάξη πραγμάτων για το ρόλο της σε όλα τα διεθνή προβλήματα, πλην…του Κυπριακού!

Διότι στο Κυπριακό, ούτε ο εκπρόσωπος της νέας τάξης κ. Ντάουνερ τους ενοχλεί, αντίθετα, παρά τα βάναυσα ανομήματα του τα οποία διέρρευσαν μεγαλοπρεπώς στον Τύπο εν είδη απορρήτων εγγράφων, τον έχουν από κοντά, τον καλοκρατούν και μαζί βαδίζουν προς την εκτρωματική διζωνική, εκπεριτροπική, υπό κηδεμονία, κρυφίως ανανική, ομόσπονδη Κύπρο (στην οποία τα θύματα θα αποζημιώνουν τον εαυτό τους) , ούτε η στάση των Αμερικανοβρετανών τους εξοργίζει οι οποίοι παρά τις γενναίες προσφορές μας, επιμένουν να μας καλούν σε νέα «θαρραλέα βήματα» (βλέπε πρόσφατο μήνυμα Χ.Κλίντον στο συνέδριο των αποδήμων) . Ούτε φυσικά ο συνεχιζόμενος σφετερισμός των ε/κ περιουσιών θεωρείται από την επίσημη ηγεσία μας αιτία διακοπής των διαπραγματεύσεων, μεσούσης μάλιστα της συζήτησης του περιουσιακού, ούτε η πραγματικά πρωτότυπη πρόταση Ερογλου-Τουρκίας, όπως το μεγαλύτερο ποσοστών αποζημιώσεων που θα δοθούν για την απώλεια περιουσίας των Ε/κ να καταβληθεί από την κεντρική κυβέρνηση, δηλαδή τους ίδιους τους Ε/κ, ούτε ακόμα η εκπληκτική δήλωση του κατοχικού ηγέτη ότι δεν υπάρχουν πρόσφυγες!

Εκεί πάνω στο προεδρικό φαίνεται ότι υπάρχει μια μηχανή που λειτουργεί σε ψηλές και κεκτημένες ταχύτητες, μια μηχανή που όλα τα αλέθει και τα χωνεύει, βρισκόμενη υπό την καθοδήγηση μιας τελευταίου τύπου τεχνολογίας.

Επιμένουμε λοιπόν να συζητούμε τη «λύση» με μια Τουρκία που στρατηγικά, τακτικά, έκδηλα και αποκλειστικά αυτό που επιδιώκει είναι την άνευ όρων υποταγή μας στους σχεδιασμούς της και τη νομιμοποίηση των τετελεσμένων της εισβολής μέσω της δημιουργίας ενός κρατικού υβριδίου, το οποίο θα έχει κάτω από τον πλήρη έλεγχο της.

Ισως όμως να γνωρίζουμε κάτι περισσότερο από τον Μαχμούτ Αμπάς. Ισως να πιστεύουμε πως όσες περισσότερες φορές πάρουμε φόρα και χτυπήσουμε το κεφάλι μας στον τοίχο, είναι πιο πιθανόν κάποτε να σπάσει ο τοίχος και όχι το κεφάλι μας.

Ισως πάλι, να είναι αυτό που αναφέραμε στην αρχή, ότι δηλαδή κανείς δεν έχει χαϊδέψει τ’ αφτιά του συμπαθή Αμπάς με το ενδεχόμενο κάποιου διεθνούς βραβείου. Ας σπεύσει λοιπόν να το πράξει, πριν αρχίσει να ανησυχεί «η διεθνής κοινότητα.

Παρασκευή 10 Σεπτεμβρίου 2010

ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ "Η ΑΝΕΡΑΔΑ"


Στηχ χώραν π’ αναγιώθηκα
τζιαι κόμα αναγιώννουμουν
τζι άρτζιεψα νάκκον να λαχτώ
τότες εξηφοήθηκα
τα ζώδκια τζι εν εχώννουμουν
τζι εξέβηκα να δκιανεφτώ.
Σε μιαν ποταμοδκιάβασην
μιαλ λυερήν εσσιάστηκα
νείεν καεί η σταλαμή!
ούλλα τ’ αρνίν εις τον τσοκκόν
ο άχαρος επιάστηκα
αντάν πιαστεί μες στην νομήν.
Αντάμ με είδεν έφεξεν
τζι ο νους μου εφεντζιάστηκεν
τζι εφάνην κόσμος φωτερός·
αντάμ μου χαμογέλασεν
παράδεισος επλάστηκεν
ομπρός μου τζι έμεινα ξερός.
Ευτύς το πας μου έχασα
τον κόσμον ελησμόνησα
τζι έμεινα χάσκοντα βριχτός·
είπεν μου “έλα κλούθα μου”
τζιαι που καρκιάς επόνησα
τζι εκλούθησά της ο χαντός.
Λαόνια, κάμπους τζιαι βουνά
αντάμα εδκιαβήκαμεν
γεμάτ’ αθθούς τζι αγκαθθερά·
η στράτα δεν ετέλειωνεν
τζιαι δεν εποσταθήκαμεν,
ήτουγ για λλόου μας χαρά.
Έτρεμεν μεν τζιαι χάσει με
τζι έτρεμα μεν τζιαι χάσω την
τζιαι μεν της πω τζιαι μεμ μου πει
εδίψουν την, εκαύκουμουν
τζι έτρεμα μεν τζιαι πιάσω την
τζιαι γίνουμεν τζι οι δκυο στραπή.
Ύστερα σγιαν παράδεισον
έναβ βουνόν εφτάσαμεν
ίσια με τ’ άψη τ’ ουρανού
τζιει πάνω τζιει εκλάψαμεν
αντάμα τζι εγελάσαμεν
μέσα στους μούσκους του βουνού.
Λαλεί μ’ “άν είσαι πέρκαλλος
τώρα πκιον μείνε δίχως μου
αν σου αρέσκ’ έτσι ζωή”,
τζιαι ξαπολά ’ναχ χάχχανον
ίσια ’νωσα το στήθος μου
πως αλλο’ νάκκον να ραεί.
Είπεν τζι εγίνην άφαντη
ευτύς πο’ ομπρός μο’ χάθηκεν
σγιαν άνεμος περαστικός·
εράην η καρτούλλα μου
ευτύς ο νους μο’ στάθηκεν
τζι είμαι που τότες ξηστηκός.
Οι πλήξες που με τρώασιν
ακόμα ’ν’ αφανέρωτες
τζι εις τα πουλιά που τζιηλαδούν·
έσιει που τότες όπου δω
τες ανεράδες τρέμω τες
τζιαι πογυρίζω μεμ με δουν

Σάββατο 14 Αυγούστου 2010

Ρ. Κίπλινγκ : Αν

Αν μπορείς να κρατάς την ψυχραιμία σου


όταν οι άλλοι χάνουν τη δική τους

και ρίχνουν σε σένα την ευθύνη

και την αιτία της αδυναμίας τους.



Αν έχεις πίστη στον εαυτό σου

όταν οι άλλοι αμφιβάλλουν για σένα

και δε σε πειράζει αυτή η δυσπιστία τους

Αν μπορείς καρτερικά να περιμένεις

χωρίς να σε κουράζει η αναμονή,

ή όταν διαδίδουν ψέματα για σένα

να μην ξεπέφτεις και συ στο ψέμα,

ή όταν φανερά σου δείχνουν μίσος

να μην αφήσεις το μίσος να σε καταλάβει,

κι όμως να μη φαίνεσαι πολύ αγαθός

μήτε πολύ στοχαστικός στα λόγια.

Αν να ονειρεύεσαι είσαι ικανός

δίχως να γίνεσαι σκλάβος των ονείρων

Αν να δέχεσαι μπορείς θρίαμβο και όλεθρο το ίδιο

και να αντιμετωπίζεις παρόμοια και τα δύο

Αν είσαι σε θέση να υπομένεις

ακούοντας την αλήθεια που συ είπες,

να επαναλαμβάνεται αλλοιωμένη από πονηρούς

που επιδιώκουν έτσι να παγιδέψουν αφελείς,

ή να παρατηρείς αυτά που συ τους έδωσες ζωή,

σπασμένα να κείτονται και παραπεταμένα

και να φτιάχνεις εξαρχής με εργαλεία φθαρμένα.

Αν τολμάς όλα σου τα πλούτη μαζεμένα

να τα παίζεις κορώνα-γράμματα μεμιάς,

να χάνεις κι απ' την αρχή να ξεκινάς

χωρίς να μέμφεσαι για τη μοίρα σου κανέναν

Αν μπορείς να κάνεις καρδιά, νεύρα και μυς

να σε υπηρετούν ακόμα κι όταν έχουν καταρρεύσει,

και γερά να κρατάς, ενώ δεν υπάρχει εντός σου

τίποτε πέρα από τη θέληση που τους λεει <βαστάτε!>

Αν μπορείς να μιλάς με χιλιάδες

κι όμως να κρατάς την αρετή σου,

ή να περπατάς με κυβερνήτες

κι όμως να μην αλλάζεις την απλή ζωή σου.

Αν ούτε εχθροί σε βλάψουν μπορούν,

μα ούτε και κοντινότεροι φίλοι,

Αν όλοι έχουν την ίδια αξία για σένα

και κανείς πιο πολύ από τους άλλους

Αν μπορείς να γεμίζεις τη μέρα σου

με εικοσιτέσσερις ώρες αξίας ζωής,

τότε δική σου θα είναι όλη η Γη

με όλα της τα αγαθά κι ακόμη:

Αληθινά θα είσαι Άνθρωπος παιδί μου.

Τρίτη 3 Αυγούστου 2010

ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΑΚΕΛ ΨΕΛΛΙΣΕ «ΟΧΙ», ΕΝΩ ΗΘΕΛΕ ΝΑ ΦΩΝΑΞΕΙ «ΝΑΙ»- O μεγάλος συμβιβασμός με τη νέα τάξη πραγμάτων

Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε στις 30 Απριλίου 2004 στην εφημερίδα "Σημερινή". Ανκαι κάποιες αναφορές σε πρόσωπα, φαίνονται σήμερα μάλλον φαιδρές ένεκα της μετέπειτα μεταμφίεσης τους, πιστεύω ότι διατηρεί την επικαιρότητα του
-----------------------------------------------


Στις 14 Απριλίου, το Π.Γ. του ΑΚΕΛ αποφάσιζε να πεί «ΝΑΙ» στο σχέδιο Ανάν. Λίγες μέρες μετά, άλλαζε άποψη. Στη συνέχεια, αποφάσιζε να καλέσει το λαό να μην ταχθεί υπέρ ενός ηχηρού «ΟΧΙ», ανκαι αυτό, πουθενά δεν καταγραφόταν στο κείμενο της Συνδιάσκεψης του κόμματος. Ο λαός όμως είχε πάρει τις αποφάσεις του.

Ο καθένας μπορεί τώρα να ερμηνεύσει κατά τη κρίση του το χρονολόγιο των εν πολλοίς, σπασμωδικών κινήσεων της ηγεσίας του ΑΚΕΛ. Το βέβαιο είναι ότι το μεγαλύτερο κομμάτι αυτής της ηγεσίας, μια ανάσα πριν από το δημοψήφισμα, φαινόταν, φοβισμένα αποφασισμένο, να στηρίξει το σχέδιο Ανάν. Και αν δε το έπραξε, αυτό μάλλον οφείλεται στο ότι, με βάση επιστημονικές ενδείξεις, διαπίστωσε πώς, αφενός, ο κυπριακός λαός θα το απέρριπτε, αφετέρου, η πλειοψηφία της κομματικής βάσης δε θα το δεχόταν. Ο κόσμος του ΑΚΕΛ ήταν προαποφασισμένος για το «ΟΧΙ» και σίγουρα δεν συσπειρώθηκε σε ποσοστό 80%, επειδή ο Δημήτρης Χριστόφιας τον κάλεσε να… μην απορρίψει πολύ το σχέδιο. Το εκπληκτικό όμως συνέβη στη Λεμεσό, στο δήθεν προπύργιο, των «ενδοτικών» Ανδρέα Χρίστου, Κίκη Καζαμία κ.α., καθώς και μιας ομάδας μεσαίων στελεχών, τα οποία κομπάζουν ότι η θεώρηση τους επί του κυπριακού, αποτελούν το Ευαγγέλιο κάθε πραγματικού αριστερού. Η Λεμεσός λοιπόν, ψήφισε κατά 80% και πλέον, «ΟΧΙ»…

Ωστόσο, η θετική γνωμοδότηση για το σχέδιο, προϊόν σχετικής έκθεσης του διεθνολόγου και στενού συνεργάτη του Δημήτρη Χριστόφια, Τουμάζου Τσελεπή, είναι εκεί, ως επίσημο κομματικό έγγραφο, εγκεκριμένο από την Κ.Ε. Τουτέστιν και σήμερα και μέχρι να αλλάξει αυτή η απόφαση, το επίσημο ΑΚΕΛ, θεωρεί το σχέδιο Ανάν, το οποίο απέρριψε ο λαός, ως τη βάση λύσης του κυπριακού.Και αυτό είναι ένα ουσιαστικό πρόβλημα για το μεγαλύτερο κόμμα του τόπου.

Θεωρεί ότι με κάποιες νεφελώδεις εγγυήσεις, μπορεί να γίνει αποδεκτό. Αυτή είναι η ουσία του πράγματος. Πώς όμως το ΑΚΕΛ έφθασε μέχρι την αποδοχή ενός σχεδίου, για το οποίο ο γενικός του γραμματέας δήλωσε στις 4 Απριλίου ότι «το αποτέλεσμα των συνομιλιών, είναι ετεροβαρές υπέρ των τουρκικών απαιτήσεων και παράγει την εντύπωση, ότι η πρώτη έγνοια και προτεραιότητα, είναι όχι τόσο η λύση του κυπριακού, αλλά η προώθηση της ενταξιακής προοπτικής της Τουρκίας»;

Την απάντηση, την έδωσε λίγες εβδομάδες πριν, ένας από του φανατικούς θιασώτες του «ΝΑΙ», ο βουλευτής Τάκης Χατζηγεωργίου. «Αριστερός-είχε γράψει σ’ ένα άρθρο-ύμνο στον κ. Ντε Σότο, με τίτλο «Οδός Αλβαρο Ντε Σότο-είναι αυτός που καταφέρνει να προσαρμόζει τα συμφέροντα του, με τα συμφέροντα των ισχυρών».

Αριστερός, δηλαδή, είναι ο Μουμπάρακ ή παλαιότερα, ο Πινοσέτ, όχι ο Παλαιστινιακός λαός ή ο Χιλιανός λαός. Αυτοί, είναι απλώς δυσπροσάρμοστοι…

Συνοπτικά, η ηγεσία του ΑΚΕΛ, ψέλλισε το «ΝΑΙ»,» επειδή έκανε τον μεγάλο συμβιβασμό με τη νέα τάξη πραγμάτων, την οποία σε άλλες περιπτώσεις, που αφορούν κοινωνικοοικονομικά ζητήματα, στήνει στο εδώλιο, είπε όμως σχεδόν «ΟΧΙ, ένεκα του ότι αντιλήφθηκε εγκαίρως, ότι ο λαός δεν θα την ακολουθούσε.

Η ανώτατη ηγεσία του ΑΚΕΛ(βλέπε Π.Γ.)-πλην ενός ηρωϊκού μέρους της(Ανδρούλλα Γκιούρωφ, Αντώνης Χρυσοστόμου, Λάκης Θεοδούλου, Ντίνος Κωνσταντινίδης κ.α.), στο οποίο το κόμμα μελλοντικά, για λόγους που οι λίγοι γνωρίζουν και οι πολλοί αγνοούν, ΘΑ ΑΝΑΓΚΑΣΤΕΊ ΝΑ ΑΠΟΤΊΣΕΙ ΦΟΡΟ ΤΙΜΗΣ, αποφάσισε να ταυτιστεί με εκείνη τη μειοψηφική ομάδα του κόμματος, που είναι έτοιμη να αποδεχθεί τη κάθε λύση.Με εκείνη την ομάδα που έκανε τα στελέχη του Συναγερμού και των ΕΔΗ, να βγαίνουν στον ΑΣΤΡΑ και να νιώθουν σαν στο σπίτι τους, που παρά το ακελικό, ασθενικό «ΟΧΙ», συμμετείχε, τρεις μέρες πριν από το δημοψήφισμα, σε εκδήλωση υπέρ του «ΝΑΙ», που επαγγέλλεται τον εκσυγχρονισμό, αλλά επευφημεί τις αναγχρονιστικές πρόνοιες του σχεδίου Ανάν, που απεχθάνεται το ΔΗΚΟ, ακριβώς όπως το απεχθάνεται ο Παπαπέτρου, που περνά γενεές δεκατέσσερεις τον Πρόεδρο Παπαδόπουλο, ακριβώς όπως το πράττει ο Αναστασιάδης, που ήθελε τον Δημήτρη Χριστόφια υποψήφιο Πρόεδρο-όπως και ο Αναστασιάδης- για να χάσει και να εκδιωχθεί.Δυστυχώς, μετά από δέκα χρόνια κριτικής στη κληριδική σχολή σκέψης , η ηγεσία του κόμματος, βρέθηκε ένα βήμα πριν από την υιοθέτηση αυτής της φιλοσοφίας. Θα προχωρήσει ή θα κάνει πίσω;Ιδού το ερώτημα.

Κυριακή 1 Αυγούστου 2010

ΟΙ ΟΠΤΙΚΕΣ ΓΩΝΙΕΣ ΤΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ

Toυ Γιώργου Χριστοδουλίδη

Δεν θα ήταν υπερβολή να ισχυριστώ ότι σε μια χώρα που δεν έχει ποτάμια, ίσως το μοναδικό της ποτάμι να είναι αυτό της ποίησης. Με το ποτάμι τούτο θέλησα να ενωθώ, διατηρώντας την αυτοτέλεια ενός παραπόταμου και τη γνώση του βουνού, ότι τα σύννεφα, οι βροχές και τα χιόνια –αιώνιοι τροφοδότες των ποταμιών- έρχονται από παντού.

Από άποψης αισθητικής, πιστεύω στην απογύμνωση των λέξεων (όχι απομυθοποίηση) αφαιρώντας από αυτές το περιττό βάρος, με μια ιδιαίτερη έμφαση στον επίλογο των ποιημάτων, που πρέπει να συνοψίζει, να συμπυκνώνει και εν τέλει, να δικαιολογεί τους στίχους που έχουν προηγηθεί, ανοίγοντας παράλληλα μια πόρτα στο επόμενο ποίημα.

Αν διακινδύνευα να δώσω ένα γενικό ορισμό, θα έλεγα ότι ποίηση είναι η περιγραφή αυτού που προκάλεσε τα συναισθήματα μου κι όχι των ιδίων των συναισθημάτων.

Από θεματικής πλευράς, όντας πολίτης του κόσμου, αντλώ από τα μηνύματα του.

Όταν τα ακριβά ρούχα που φορούμε, είναι πολύ πιθανό να έχουν κατασκευαστεί από κάποια ανήλικα παιδιά στην Ασία, όταν τα ρούχα μας φέρουν την αφή κακομεταχειρισμένων παιδικών χεριών, θα ήταν παράλογο το στυγνό και απάνθρωπο υπόβαθρο της δικής μου ευημερίας, να διαλάνθανε της προσοχής μου, έστω κι αν πρόκειται και για μια μορφή υποκρισίας. Η αναπότρεπτη συνείδηση της αδυναμίας μου να αλλάξω τον κόσμο, με οδηγεί αυτόματα στην ποίηση.

Στο ερώτημα πώς μπορεί να γράφει κανείς για ξένα βιώματα, δίνω την απάντηση ότι γι’ αυτό και ίσως μόνο γι’ αυτό, αξίζει κανείς να είναι ποιητής, διότι την ώρα που ένας συνάνθρωπος μας βιώνει σιωπηλά την ανείπωτη του τραγωδία σε βαθμό υπέρτατο ώστε ο θάνατος να αποτελεί την μοναδική έξοδο, θα βρεθεί ο ποιητής να την πει, να την αφομοιώσει, αλλά και να συνεχίσει να ζει αλύτρωτος.

Η ποίηση είναι για μένα πάνω απ’ όλα μια στάση αλληλεγγύης.

Ο ποιητής ως φορέας του συλλογικού πόνου, ο ποιητής «στον οποίο τίποτα δεν μπορείς να δώσεις και από τον οποίο τίποτα δεν μπορείς να αφαιρέσεις», αποτελεί τον ευσεβή μου πόθο, με βοηθά να επιχειρώ να γίνω, αυτό που δεν θα μπορέσω να γίνω.

Αλλοτε φυσικά, αυτοκαθορίζομαι από την ορμητική ροή εικόνων που αναβλύζουν ρέουσες μέσα από το ανεξερεύνητο εσωτερικό γίγνεσθαι.

Με συνεγείρουν τα υπαρξιακά ερωτήματα που δεν έχουν απαντήσεις, οι απαντήσεις που υπήρχαν αλλά δεν δόθηκαν, οι ερωτήσεις που δεν υποβλήθηκαν, τα μετέωρα βλέμματα ανθρώπων που κρέμονται πάνω από μια άβυσσο- και είναι πολλοί πια αυτοί οι άνθρωποι, κυκλοφορούν ανάμεσα μας εν είδη κυρίως οικονομικών μεταναστών- η συλλογική υποκρισία που μας πνίγει, το αναπάντεχο συναπάντημα μ’ ένα μικρό θαύμα δημιουργίας. Η διαρκής αντίσταση του ανθρώπου στο θάνατο, που απλώς αναβάλλεται μέσα από την ματαιότητα της καθημερινότητας μας, η αντίσταση στον θάνατο μέσω του έρωτα, εκ των προτέρων ματαιωμένου, προορισμένου να φθίνει αλλά συναρπαστικού στη γένεση και την ελάχιστη διάρκεια του, η σιωπηλή παρατήρηση του ασήμαντου για να το κάνεις σημαντικό, αποτελούν ερεθίσματα για πνευματική αναζήτηση.

Η κυπριακή τραγωδία καθώς λέμε, συνιστά μια όχι ασήμαντη παράμετρο του προβληματισμού μου, θεωρώ όμως ότι μετά από τόσες δεκαετίες, η ελάχιστη δυνατή συνεισφορά μου, θα ήταν να προσπαθήσω τουλάχιστον να παρουσιάσω μια λογοτεχνική εκδοχή απαλλαγμένη από το πομπώδες και το γραφικό, αναδεικνύοντας την τραγικότητα του τετελεσμένου, μέσα από την αρμονική σύζευξη των απλών πραγμάτων και λεπτομερειών που το συναποτελούν, και που στο τέλος, ορίζουν την ουσία του.

Η αυτοεπίδραση της έχουσας τη μορφή ανέκκλητης μόνωσης, ποίησης των μικρών χωρών, που μοιάζει ανυπέρβλητη, ειδικά όταν την περιβάλλει τόσο θαλασσινό νερό, ώστε η μετάβαση ή η φυγή σε άλλα μέρη, να μοιάζει περισσότερο με διακαή πόθο, παρά με δυνατότητα, δεν μπορεί παρά ενυπάρχει στους στίχους μου, όπως και ο ήλιος που δεν μπορείς να του ξεφύγεις, η ξερή πέτρα και η αίσθηση ότι γράφεις πάνω σε μια πέτρα που σμιλεύεται αιώνες.

Η παγκόσμια ποιητική δημιουργία, το ελληνικό ποιητικό θαύμα, τα προγονικά μας επιτεύγματα, όλα αυτά αποτελούν τα θεμέλια πάνω στα οποία προσπαθώ να τοποθετήσω το δικό μου λιθαράκι, προσδίδοντας στο έργο μου μια προσωπική πνοή(που εν τέλει θα σε ξεχωρίζει ή όχι), με την ταπεινοφροσύνη της αυτογνωσίας, ότι θα αρκούσε στο ποίημα που έρχεται μέσα από τους αιώνες, να προσθέσω δυο στίχους.

Τετάρτη 21 Ιουλίου 2010

ΟΜΙΛΙΑ ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΝΟΜΗ ΤΟΥ ΒΡΑΒΕΙΟΥ ΝΟΜΠΕΛ, ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ 8/12/1979

Κύριοι ακαδημαϊκοί

Κυρίες και κύριοι

Ας μου επιτραπεί, παρακαλώ, να μιλήσω στο όνομα της φωτεινότητας και της διαφάνειας. Επειδή οι ιδιότητες αυτές είναι που καθορίσανε τον χώρο μέσα στον οποίο μου ετάχθη να μεγαλώσω και να ζήσω. Και αυτές είναι που ένιωσα, σιγά - σιγά, να ταυτίζονται μέσα μου με την ανάγκη να εκφρασθώ. Είναι σωστό να προσκομίζει κανείς στην τέχνη αυτά που του υπαγορεύουν η προσωπική του εμπειρία και οι αρετές της γλώσσας του. Πολύ περισσότερο όταν οι καιροί είναι σκοτεινοί και αυτό που του υπαγορεύουν είναι μια όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ορατότητα. Δεν μιλώ για τη φυσική ικανότητα να συλλαμβάνει κανείς τ' αντικείμενα σ' όλες τους τις λεπτομέρειες αλλά για τη μεταφορική, να κρατά την ουσία τους και να τα οδηγεί σε μια καθαρότητα τέτοια που να υποδηλώνει συνάμα την μεταφυσική τους σημασιολογία. 0 τρόπος με τον οποίο μεταχειρίστηκαν την ύλη οι γλύπτες της Κυκλαδικής περιόδου, που έφτασαν ίσια-ίσια να ξεπεράσουν τηv ύλη, το δείχνει καθαρά. Όπως επίσης, ο τρόπος που οι εικονογράφοι του Βυζαντίου επέτυχαν από το καθαρό χρώμα να υποβάλλουν το "θείο".

Μια τέτοια, διεισδυτική και συνάμα μεταμορφωτική επέμβαση μέσα στην πραγματικότητα επεχείρησε πιστεύω ανέκαθεν και κάθε υψηλή ποίηση. Όχι να αρκεστεί στο "νυν έχον" αλλά να επεκταθεί στο "δυνατόν γενέσθαι" . Κάτι που, είναι η αλήθεια, δεν εκτιμήθηκε πάντοτε. Ίσως γιατί οι ομαδικές νευρώσεις δεν το επέτρεψαν. Ίσως γιατί ο ωφελιμισμός δεν άφησε τα μάτια των ανθρώπων ανοιχτά όσο χρειάζεται. Η ομορφιά και το φως συνέβη να εκληφθούν άκαιρα ή ανώδυνα. Και όμως. Η διεργασία που απαιτείται για να φτάσει κανείς στο σχήμα του Αγγέλου είναι, πιστεύω, πολύ πιο επώδυνη από την άλλη που εκμαιεύει όλων των λογιών τους Δαίμονες.

Βέβαια υπάρχει το αίνιγμα. Βέβαια υπάρχει το μυστήριο. Αλλά το μυστήριο δεν είναι μια σκηνοθεσία που επωφελείται από τα παιχνίδια της σκιάς και του σκότους για να μας εντυπωσιάσει απλώς. Είναι αυτό που εξακολουθεί να παραμένει μυστήριο και μέσα στο απόλυτο φως. Είναι τότε που προσλαμβάνει την αίγλη εκείνη που ελκύει και που την ονομάζουμε Ομορφιά. Την Ομορφιά που είναι μια οδός - η μόνη ίσως οδός προς το άγνωστο μέρος του εαυτού μας, προς αυτό που μας υπερβαίνει. Επειδή αυτό είναι στο βάθος η ποίηση: η τέχνη να οδηγείσαι και να φτάνεις προς αυτό που σε υπερβαίνει.

Από τα μυριάδες μυστικά σήματα, που μ' αυτά είναι διάσπαρτος ο κόσμος και που αποτελούν άλλες τόσες συλλαβές μιας άγνωστης γλώσσας, να συνθέσεις λέξεις και από τις λέξεις φράσεις που η αποκρυπτογράφησή τους να σε φέρνει πιο κοντά στην βαθύτερη αλήθεια.

Πού λοιπόν βρίσκεται σε έσχατη ανάλυση η αλήθεια; Στην φθορά και στον θάνατο που διαπιστώνουμε κάθε μέρα γύρω μας ή στη ροπή που μας ωθεί να πιστεύουμε ότι αυτός ο κόσμος είναι ακατάλυτος και αιώνιος; Είναι φρόνιμο να αποφεύγουμε τις μεγαλεπήβολες εκφράσεις, το ξέρω. Οι κατά καιρούς κοσμολογικές θεωρίες τις χρησιμοποίησαv, ήρθαν σε σύγκρουση, ακμάσανε, πέρασαν. Η ουσία όμως έμεινε, μένει. Και η Ποίηση, που εγείρεται στο σημείο όπου ο ορθολογισμός καταθέτει τα όπλα του για να τ' αναλάβει εκείνη και να

προχωρήσει μέσα στην απαγορευμένη ζώνη, ελέγχεται να είναι ίσια-ίσια εκείνη που προσβάλλεται λιγότερο από τη φθορά. Διασώζει σε καθαρή μορφή τα μόνιμα, τα βιώσιμα στοιχεία που καταντούν δυσδιάκριτα μέσα στο σκότος της συνείδησης όπως τα φύκια μέσα στους βυθούς των Θαλασσών. Να γιατί μας χρειάζεται η διαφάνεια. Για να διακρίνουμε τους κόμπους στο νήμα που μες από τους αιώνες τεντώνεται και μας βοηθεί να σταθούμε όρθιοι πάνω σ' αυτή τη γη.


Από τον Ηράκλειτο έως τον Πλάτωνα και από τον Πλάτωνα έως τον lησού διακρίνουμε αυτό το "δέσιμο" που φτάνει κάτω από διάφορες μορφές ως τις ημέρες μας και που μας λέει περίπου το ίδιο: ότι εντός του κόσμου τούτου εμπεριέχεται και με τα στοιχεία του κόσμου τούτου ανασυντίθεται ο άλλος κόσμος, ο "πέραν", η δεύτερη πραγματικότητα, η υπερτοποθετημένη επάνω σ' αυτήν όπου παρά φύσιν ζούμε. Είναι μια πραγματικότητα που τη δικαιούμαστε και που από δική μας ανικανότητα δεν αξιωνόμαστε.

Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι σε εποχές υγιείς το Κάλλος ταυτίσθηκε με το Αγαθόν και το Αγαθόν με τον Ήλιο. Κατά το μέτρο που η συνείδηση καθάρεται και πληρούται με φως, τα μελανά σημεία υποχωρούν και σβήνουν αφήνοντας κενά που - όπως ακριβώς στους φυσικούς νόμους - τα αντίθετά τους έρχονται να πληρώσουν τη Θέση τους. Κι αυτό, με τέτοιον τρόπο που τελικά το δημιουργημένο αποτέλεσμα να στηρίζεται και στις δύο πλευρές, Θέλω να πω στο "εδώ" και στο "επέκεινα". Ο Ηράκλειτος δεν είχε ήδη μιλήσει για μιαν "εκ των διαφερόντων καλλίστην αρμονίην";

Εάν είναι ο Απόλλων ή η Αφροδίτη, ο Χριστός ή η Παναγία, που ενσαρκώνουν και προσωποποιούν την ανάγκη να δούμε υλοποιημένο εκείνο που σε ορισμένες στιγμές διαισθανόμαστε, δεν έχει σημασία. Σημασία έχει η αναπνοή της αθανασίας που μας επιτρέπουν. Η Ποίηση οφείλει, κατά την ταπεινή μου γνώμη, πέραν από συγκεκριμένα δόγματα, να επιτρέπει αυτή την αναπνοή .

Πώς να μην αναφερθώ εδώ στον Φρειδερίκο Χαίλντερλιν, τον μεγάλο ποιητή που με το ίδιο πνεύμα εστράφηκε προς τους Θεούς του Ολύμπου και προς τον Ιησού; Η σταθερότητα που έδωσε σ' ένα είδος οράματος είναι ανεκτίμητη. Και η έκταση που μας αποκάλυψε μεγάλη. Θα έλεγα τρομακτική. Αυτή άλλωστε είναι που τον έκανε, όταν μόλις ακόμη άρχιζε το κακό που σήμερα μας πλήττει, ν' ανακράξει: Wozu Dichter in durftiger Zeit!

Oι καιροί, φευ, εστάθηκαν ανέκαθεν για τον άνθρωπο durftiger. Αλλά και η ποίηση ανέκαθεν λειτουργούσε. Δύο φαινόμενα προορισμένα να συνοδεύουν την επίγεια μοίρα μας και που το ένα τους αντισταθμίζει το άλλο. Πώς αλλιώς. Αφού και η νύχτα και τ' άστρα μας γίνονται αντιληπτά χάρη στον ήλιο. Με τη διαφορά ότι ο ήλιος, κατά τη ρήση του αρχαίου σοφού, εάν υπερβεί τα μέτρα καταντά "ύβρις". Χρειάζεται να βρισκόμαστε στη σωστή απόσταση από τον ηθικόv ήλιο, όπως ο πλανήτης μας από τον φυσικόν ήλιο, για να γίνεται η ζωή επιτρεπτή. Mας έφταιγε άλλοτε η αμάθεια. Σήμερα μας φταίει η μεγάλη γνώση. Δεν έρχομαι μ' αυτά που λέω να προστεθώ στην μακρά σειρά των επικριτών του τεχνικού μας πολιτισμού. Μια σοφία παλαιή όσο και η χώρα που μ' εξέθρεψε, μ' εδίδαξε να δέχομαι την εξέλιξη, να χωνεύω την πρόοδο μαζί με όλα της τα παρεπόμενα, όσο δυσάρεστα και αν μπορεί να είναι αυτά.

Τότε όμως η Ποίηση; Τι αντιπροσωπεύει μέσα σε μια τέτοια κοινωνία; Απαντώ: τον μόνο χώρο όπου η δύναμη του αριθμού δεν έχει πέραση. Και ακριβώς, η εφετεινή απόφασή σας να τιμήσετε στο πρόσωπό μου την ποίηση μιας μικρής χώρας δείχνει σε πόσο αρμονική ανταπόκριση βρίσκεστε με την χαριστική αντίληψη της τέχνης, την αντίληψη ότι η τέχνη είναι η μόνη εναπομένουσα πολέμιος της ισχύος που κατήντησε να έχει στους καιρούς μας η ποσοτική αποτίμηση των αξιών.

Είναι, το ξέρω, άτοπο ν' αναφέρεται κανείς σε προσωπικές περιπτώσεις. Και ακόμη πιο άτοπο να επαινεί το σπίτι του. Είναι όμως κάποτε απαραίτητο, στον βαθμό που αυτά βοηθούν να δούμε πιο καθαρά μιαν ορισμένη κατάσταση πραγμάτων. Και είναι σήμερα η περίπτωση. Μου εδόθηκε, αγαπητοί φίλοι, να γράφω σε μια γλώσσα που μιλιέται μόνον από μερικά εκατομμύρια ανθρώπων. Παρ' όλ' αυτά, μια γλώσσα που μιλιέται επί δυόμισι χιλιάδες χρόνια χωρίς διακοπή και μ' ελάχιστες διαφορές. Η παράλογη αυτή, φαινομενικά, διάσταση, αντιστοιχεί και στη υλικο-πνευματική οντότητα της χώρας μου. Που είναι μικρή σε έκταση χώρου και απέραντη σε έκταση χρόνου. Και το αναφέρω όχι διόλου για να υπερηφανευθώ αλλά για να δείξω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ποιητής όταν χρησιμοποιεί για τα πιο αγαπημένα πράγματα τις ίδιες λέξεις που χρησιμοποιούσαν μια Σαπφώ ή ένας Πίνδαρος π.χ. - χωρίς ωστόσο να έχει το αντίκρισμα που είχαν εκείνοι επάνω στην έκταση της πολιτισμένης τότε ανθρωπότητας. Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσον επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Συμβαίνει όμως ν' αποτελεί και εργαλείο μαγείας και φορέα ηθικών αξιών. Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις. Χωρίς να λησμονεί κανείς ότι στο μάκρος εικοσιπέντε αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω ούτε ένας, που να μην γράφτηκε ποίηση στην ελληνική γλώσσα. Nα τι είναι το μεγάλο βάρος παράδοσης που το όργανο αυτό σηκώνει. Το παρουσιάζει ανάγλυφα η νέα ελληνική ποίηση.
Η σφαίρα που σχηματίζει η νέα ελληνική ποίηση έχει, θα μπορούσε να πει κανείς, όπως κάθε σφαίρα δύο πόλους: τον βόρειο και τον νότιο. Στον ένα τοποθετείται ο Διονύσιος Σολωμός που από την άποψη της εκφραστικής επέτυχε - προτού υπάρξει ο Mallarmé στα ευρωπαϊκά γράμματα - να χαράξει με άκρα συνέπεια και αυστηρότητα την αντίληψη της καθαρής ποίησης με όλα της τα παρεπόμενα: να υποτάξει το αίσθημα στη διάνοια, να εξευγενίσει την έκφραση και να δραστηριοποιήσει όλες τις δυνατότητες του γλωσσικού οργάνου προς την κατεύθυνση του Θαύματος. Στον άλλο πόλο, τοποθετείται ο K. Π. Καβάφης, αυτός που παράλληλα με τον T. S. Eliot έφτασε στην άκρα λιτότητα, στη μεγαλύτερη δυνατή εκφραστική ακρίβεια, εξουδετερώνοντας τον πληθωρισμό στην διατύπωση των προσωπικών του βιωμάτων.


Ανάμεσα στους δύο αυτούς πόλους κινήθηκαν οι μεγάλοι μας άλλοι ποιητές, ο Ανδρέας Κάλβος, ο Κωστής Παλαμάς, ο Άγγελος Σικελιανός, ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Γιώργος Σεφέρης, άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο προς το ένα ή το άλλο από τα δύο άκρα. Αυτή είναι μια πρόχειρη και όσο γίνεται πιο σχηματική χαρτογράφηση του νεοελληνικού ποιητικού λόγου. Το πρόβλημα για μας που ακολουθήσαμε, ήτανε να επωμιστούμε τα υψηλά διδάγματα που μας κληροδότησαν και, ο καθένας με τον τρόπο του, να τ' αρμόσουμε πάνω στη σύγχρονη ευαισθησία. Πέραν από τα όρια της τεχνικής, οφείλαμε να φτάσουμε σε μια σύνθεση που από το ένα μέρος ν' αναχωνεύει τα στοιχεία της ελληνικής παράδοσης και από το άλλο να εκφράζει τα κοινωνικά και ψυχολογικά αιτήματα της εποχής μας. Με άλλα λόγια, να φτάσουμε να προβάλλουμε τον τύπο του "Ευρωπαίου - Έλληνα". Δεν μιλώ για επιτυχίες, μιλώ για προσπάθειες. Οι κατευθύνσεις είναι που έχουν σημασία για τον μελετητή της Λογοτεχνίας.

Πώς όμως ν' αναπτυχθούν οι κατευθύνσεις αυτές ελεύθερα όταν οι συνθήκες της ζωής είναι στις ημέρες μας εξοντωτικές για τον δημιουργό; Και πώς να διαμορφωθεί η πνευματική κοινότητα, όταν οι φραγμοί των γλωσσών ορθώνονται αξεπέραστοι; Σας γνωρίζουμε και μας γνωρίζετε από το 20 ή έστω το 30 % που απομένει ύστερα από την μεταγλώττιση. Ειδικά εμείς όλοι, όσοι κρατάμε από μια συγκεκριμένη παράδοση και μένουμε βουβοί, αμετάδοτοι πάσχουμε από την έλλειψη μιας κοινής γλώσσας. Και ο αντίκτυπος απ' αυτή την έλλειψη - αν ανεβούμε την κλίμακα - σημειώνεται ακόμη και στην πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα της κοινής μας πατρίδας, της Ευρώπης.

Λέμε και το διαπιστώνουμε κάθε μέρα, ότι ζούμε σ' ένα χάος ηθικό. Κι αυτό, τη στιγμή που ποτέ άλλοτε η κατανομή των στοιχείων της υλικής μας ύπαρξης δεν έγινε με τόσο σύστημα, τόση στρατιωτική θα έλεγα τάξη, τόσον αδυσώπητο έλεγχο. Η αντίφαση είναι διδακτική. Όταν σε δύο σκέλη το ένα υπερτροφεί, το άλλο ατροφεί. Μια αξιέπαινη ροπή να συνενωθούν σε ενιαία μονάδα οι λαοί της Ευρώπης, προσκόπτει σήμερα στην αδυναμία να συμπέσουν τα ατροφικά και τα υπερτροφικά σκέλη του πολιτισμού μας. Οι αξίες μας ούτε αυτές δεν αποτελούν μια γλώσσα κοινή.

Για τον ποιητή - μπορεί να φαίνεται παράξενο αλλά είναι αληθές - η μόνη κοινή γλώσσα που αισθάνεται να του απομένει είναι οι αισθήσεις. Εδώ και χιλιάδες χρόνια, ο τρόπος που αγγίζονται δύο σώματα δεν άλλαξε. Μήτε οδήγησε σε καμία σύγκρουση όπως οι εικοσάδες των ιδεολογιών που αιματοκύλισαν τις κοινωνίες μας και μας άφησαν με αδειανά χέρια. Όμως όταν μιλώ για αισθήσεις δεν εννοώ το προσιτό, πρώτο ή δεύτερο, επίπεδό τους. Εννοώ το απώτατο. Εννοώ τις "αναλογίες των αισθήσεων" στο πνεύμα. Όλες οι τέχνες μιλούν με ανάλογα. Μια οσμή μπορεί να είναι ο βούρκος ή η αγνότητα. Η ευθεία γραμμή ή η καμπύλη, ο οξύς ή ο βαθύς ήχος, αποτελούν μεταφράσεις κάποιας οπτικής ή ακουστικής επαφής. Όλοι μας γράφουμε καλά ή κακά ποιήματα κατά το μέτρο που ζούμε και διανοούμαστε με την καλή ή την κακή σημασία του όρου. Μια εικόνα πελάγους από τον Όμηρο φτάνει άθικτη ως τις ημέρες μας. Ο Rimbaud την αναφέρει σαν mer melee au soleil και την ταυτίζει με την αιωνιότητα. Ένα κορίτσι που κρατάει έναν κλώνο μυρτιάς από τον Αρχίλοχο επιβιώνει σ' έναν πίνακα του Matisse και μας καθιστά πιο απτή την αίσθηση, τη μεσογειακή, της καθαρότητας.

Εδώ αξίζει να σκεφτεί κανείς ότι ακόμη και μια παρθένος της βυζαντινής εικονογραφίας, δεν διαφέρει πολύ. Παρά ένα κάτι ελάχιστο, συχνά, το εγκόσμιο φως γίνεται υπερκόσμιο και τανάπαλιν. Μια αίσθηση που μας δόθηκε από τους Αρχαίους και μια άλλη από τους Μεσαιωνικούς έρχονται να γεννήσουν μια τρίτη που τους μοιάζει όπως το παιδί στους γεννήτορές του.
Μπορεί η ποίηση ν' ακολουθήσει έναν τέτοιο δρόμο; Οι αισθήσεις μες απ' τον αδιάκοπο καθαρμό τους να φτάσουν στην αγιότητα; Τότε η αναλογία τους θα επαναστραφεί επάνω στον υλικό κόσμο και θα τον επηρεάσει.
Δεν αρκεί να ονειροπολούμε με τους στίχους. Είναι λίγο. Δεν αρκεί να πολιτικολογούμε. Είναι πολύ. Κατά βάθος ο υλικός κόσμος είναι απλώς ένας σωρός από υλικά. Θα εξαρτηθεί από το αν είμαστε καλοί ή κακοί αρχιτέκτονες το τελικό αποτέλεσμα. Ο Παράδεισος ή η Κόλαση που θα χτίσουμε. Εάν η ποίηση παρέχει μια διαβεβαίωση και δη στους καιρούς τους durftiger είναι ακριβώς αυτή: ότι η μοίρα μας παρ' όλ' αυτά βρίσκεται στα χέρια μας.

Κυριακή 18 Ιουλίου 2010

ΛΟΓΑΡΙΑΣΑΤΕ ΛΑΘΟΣ (ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ)

ΤΟ ΤΡΕΝΟ

 Το 2000 επιβιβάστηκα μαζί με 100 άλλους λογοτέχνες σ' ένα τρένο από τη Λισαβόνα και διασχίσαμε την Ευρώπη μέχρι την Βαλτική και πίσω σε 48 μέρες. Το κάτωθι κείμενο είναι γέννημα εκείνου του ταξιδιού.
------------------------------------------------------------------------------------------------------
Πίστευα πάντα ότι τα τρένα είχαν την δική τους μαγεία. Τα τρένα και οι σταθμοί των τρένων. Ισως επηρεασμένος από την εξάχρονη θητεία μου στην Σοβιετική Ενωση όπου όλα όσα συνέθεταν την σιδηροδρομική πραγματικότητα της χώρας, ανέδιναν μια εικόνα αποσύνθεσης. Καθρέφτιζαν το είδωλο μιας χώρας που μετασχηματιζόταν, έφευγε. Και τα τρένα πάντα φεύγουν….

Αυτή η αίσθηση της αποσύνθεσης είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη για τους ποιητές.

Τους ανοίγει την πόρτα της αναζήτησης. Αποτελεί ερέθισμα και βασική πρώτη ύλη. Μια γεννοβόλος αποσυνθετική δύναμη είναι και η ποίηση στο κάτω-κάτω.

Πότε μου όμως δεν περίμενα ότι θα μου λάχει να ταξιδέψω σε 11 χώρες και καμιά εικοσαριά πόλεις μέσα σε 45 μέρες, μέ εφτά διαφορετικά τρένα, που στην ουσία τους ήταν όλα τους ένα τρένο. Και βεβαίως, ποτέ δεν φαντάστηκα ότι μαζί μου σε αυτό το ταξίδι θα ήταν κάπου 100 λογοτέχνες από 43 χώρες.

Τώρα που γράφω σκέφτομαι « να επιτέλους κάτι για το οποίο μπορείς να μιλήσεις». Στην εποχή μας η σιωπή δεν αξίζει πολλά πράγματα. Η σιωπή δεν πουλά. Ο ήχος και στη συνέχεια η εικόνα, την έχουν κονιορτοποιήσει.

Ολα όμως εξακολουθούν να είναι σιωπή γιατί όταν τα πάντα εκλείψουν, αυτή θα παραμείνει βασιλεύουσα. Από τη σιωπή του εμβρύου ερχόμαστε και στην σιωπή του τάφου καταλήγουμε. Στο μεσοδιάστημα της ζωής είναι που θορυβούμε, δικαίως ή αδίκως. Οταν λοιπόν έχουμε κάτι να πούμε, είναι καλό να το λέμε. Τότε η αναίρεση της σιωπής δικαιώνεται.

Πώς βρεθήκαμε στο τρένο τόσοι ξένοι μεταξύ μας; θα διερωτάστε. Το οφείλουμε στον κύριο George Nagelmackers- ένα Βέλγο τραπεζίτη που το 1884 περιέγραψε σε μια συνάντηση της Compagnie Internationale des Vagons-Lits-που ίδρυσε ο ίδιος- το εξής δικό του όραμα. Την εγκαθίδρυση μιας σιδηροδρομικής γραμμής που θα ξεκινά από την Αγία Πετρούπολη και μέσω Βερολίνου, Παρισίων και Μαδρίτης, θα καταλήγει στη Λισσαβώνα, όπου θα συνδέεται με τα υπερωκεάνια για τη Νότιο Αμερική. Το τρένο αυτό-σύμφωνα με τον φαντασιόπληκτο τραπεζίτη- θα αποκαλείτο Εξπρές Βορρά-Νότου και θα συντόμευε την διαδρομή από το Παρίσι στην Αγία Πετρούπολη κατά 20 ώρες.

Επρεπε να περάσουν 116 χρόνια για να υλοποιηθεί η τρελή ιδέα του Βέλγου τραπεζίτη, ο οποίος τουλάχιστον σε σχέση με τους περισσότερους ομοειδείς του-τότε ή τώρα-έκανε όνειρα και είχε οράματα.

Την ιδέα υλοποίησε ένας Γερμανός, ο Δρ Τόμας Βόλφγκαρτ, διευθυντής πολιτιστικού ινστιτούτου και τα πειραματόζωα, είμασταν εμείς.

Η διαδρομή που ακολουθήσαμε όμως, εκτός του ότι ήταν εμπλουτισμένη με χώρες και πόλεις που ο κ. Nagelmackers ενδεχομένως ποτέ δεν φαντάστηκε να συμπεριλάβει, εκτυλίχθηκε προς διαφορετική διεύθυνση, αντίστροφα. Ο Βορράς-Νότος έγινε Νότος-Βορράς. Εν πάση περπτώσει, δε νομίζω ο κ. Nagelmackers να έχει παράπονο επειδή του αλλάξαμε λίγο τα σχέδια. Στο κάτω-κάτω δεν επρόκειτο να μπαρκάρουμε σε κανενός είδους υπερωκεάνιο.

Ξεκινήσαμε από τη Λισσαβώνα και καταλήξαμε στο Βερολίνο-που φιλοδοξεί με αρκετή δόση ματαιοδοξίας να γίνει η πρωτεύουσα της Ευρώπης του μέλλοντος- αφού διήλθαμε τις Βαλτικές χώρες, τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.



Λισσαβώνα



Πρώτος σταθμός ή μάλλον σημείο συγκέντρωσης η Λισσαβώνα. Μια πόλη σταυροδρόμι τριών ηπείρων-δυό κοντινών της Ευρώπης και της Αφρικής και μιας μακρινής-της Νότιας Αμερικής. Αυτή η απόσταση των 8 περίπου ωρών με το αεροπλάνο και των κάποιων ημερών με το πλοίο, που γεμίζει από το κρύο νερό του Ατλαντικού, μοιάζει να έχει καθορίσει την ψυχοσύνθεση των Πορτογάλων, δημιουργώντας μια μόνιμα μελαγχολική διάθεση που έχει τις ρίζες σε κάτι που δεν μπορεί να φτάσε και σε κάτι που είναι καταδικασμένη αιώνια να ατενίζει.

Η Λισσαβώνα-η πόλη του Μαγγελάνου, έμφορτη με πολέμους, κατακτήσεις, πολιτισμικές συνουσίες και ανθρώπινους έρωτες, μιας ιστορίας που μεταφέρει ένα βαρύ φορτίο στο ευρωπαϊκό της σήμερα διαμορφώνοντάς το με τρόπο μοναδικό. Η Λισσαβώνα με το μπαρόκ στην αρχιτεκτονική των εκκλησιών, τα καπηλειά που ολοένα και πληθαίνουν όπως πορεύεσαι για το λιμάνι, τις ευωδίες της ψημένης σαρδέλας, το καλό και σχετικά φθηνό κρασί. Η Λισσαβώνα με τη γέφυρα Βάσκο Ντε Κάμα μήκους 16 χιλιομέτρων(!) και άλλες τόσες μικρότερες, με το τεράστιο άγαλμα του Χριστού πάνω στο λόφο να κυριαρχεί θαρρείς σε όλους τους ορίζοντες!

Ο Ατλαντικός. Αυτός ευθύνεται για τις όχι και τόσο ομαλές προσγειώσεις των αεροπλάνων στο αεροδρόμιο της Λισσαβώνας. Ενα δυνατό ρεύμα αέρος εξέρχεται συνεχώς από το τεράστιο στόμα του, λες και θέλει να σε συμπαρασύρει στο βυθό του.Πολύ αργότερα η Πορτογαλέζα ποιήτρια Αννα Λουίζα Αμαράλ θα μου πεί ότι σε ορισμένες παράκτιες περιοχές της χώρας της, ειδικά στο Βορρά, το νερό του ωκεανού είναι τόσο κρύο που ακόμα και το καλοκαίρι δεν προσφέρεται για μπάνια.

Εκατό λοιπόν λογοτέχνες σ’ ένα ξενοδοχείο στη Λισσαβώνα. Πόσο τραγικό για τους υπαλλήλους του ξενοδοχείου! Φθάσαμε στις 3 Αυγούστου και καταλύσαμε σ’ αξιοπρεπέστατο ξενοδοχείο της Πορτογαλικής πρωτεύουσας.

Το επόμενο βράδυ μας μάζεψαν σε μια αίθουσα για την επίσημη υποδοχή.

Εκεί ήταν και ο βραβευμένος με Νόμπελ λογοτεχνίας Πορτογάλος συγγραφέας Ζοζέ Σαραμάγκου. “Καθένας σας είστε μια χώρα. Θα μεταφέρετε μαζί σας σε αυτό το ταξίδι τον πολιτισμό από τον οποίο προέρχεστε. Αυτός εξάλλου είναι ο πλούτος της Ευρώπη” μας είπε.

Από την Λισσαβώνα πήρα την φιλοξενία των ανθρώπων της (τουλάχιστον αυτών που μας υποδέχτηκαν), την πολυπολιτισμικότητα-το αραβικό, το λατινικό και ευρωπαϊκό στοιχείο σμίγουν αρμονικά μεταξύ τους- και τις έντονες κοινωνικές αντιθέσεις. Η Λισσαβώνα είναι μια σύγχρονη πόλη μόνο στην περίμετρο του κέντρου της. Στις παρυφές η φτώχεια ιδιαίτερα μεταξύ των μεταναστών αποτελεί σημείο κατατεθέν. Δεν είναι τυχαίο που η Πορτογαλία συγκαταλέγεται μεταξύ των φτωχώτερων ευρωπαϊκών χωρών.

Το επόμενο βράδυ στο καφέ –Internet πάνω σ΄ ένα ύψωμα απ’ όπου μπορούσες να ατενίσεις μεγάλο μέρος της φωτισμένης πόλης, είχαμε την τύχη να ακούσουμε μουσική “φάντο”- παραδοσιακή μουσική της Πορτογαλίας- θλιμμένη, ερωτική που απαιτεί ψηλές ερμηνευτικές ικανότητες από τον καλλιτέχνη. Τη μέρα περιδιάβαση σε ιστορικούς χώρους, μουσεία και λογοτεχνικές λέσχες με ιστορία εκατοντάδων ετών. Εκεί τον παλιό καιρό σύχναζαν γνωστοί Πορτογάλλοι λογοτέχνες, ήταν τα στέκια τους. Μερικές από τις λέσχες ήταν “κλειστές” με την έννοια ότι η είσοδος επιτρεπόταν μόνο στα μέλη και απαγορευόταν στις γυναίκες. Κι΄εκεί που επιτρεπόταν, οι πικάντικες ιστορίες έδιναν και έπαιρναν.

Ολα τα καλά όμως κάποτε τελειώνουν ή αρχίζουν. Ετσι ήρθε η μέρα της αναχώρησης. Στις 7 Ιουνίου συγκεντρωθήκαμε στο σταθμό του τρένου. Είχε απόβροχο. Η Μαδρίτη μας περίμενε.









Μαδρίτη



Το ταξίδι προς την ισπανική πρωτεύουσα σ’ ένα αργό τρένο κράτησε οκτώ ώρες. Το τοπίο έμοιαζε μάλλον με την πεδιάδα της Μεσαορίας-ατέλειωτες πεδιάδες και ελαιόδεντρα. Πού και πού κάποιες βουνοκορφές ξεπρόβαλλαν από το βάθος του ορίζοντα για να σπάσουν την μονοτονία του κίτρινου με το γκρίζο τους.

Φθάσαμε στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό της Μαδρίτης αργά το απόγευμα-ένα επιβλητικό κτίριο που έμοιαζε περισσότερο με εμπορικό κέντρο. Μας υποδέχτηκαν δημοσιογράφοι, τηλεοπτικά συνεργεία και οι Ισπανοί οργανωτές. Μετά από ένα τέτοιο ταξίδι, το μόνο που θέλεις είναι να ξεκουραστείς, αλλά που καιρός για τέτοια.

Η Μαδρίτη είναι ένα έξοχο μέρος για περιηγήσεις. Μια πόλη με ατέλειωτα πράσινα πάρκα, απαράμιλλη αρχιτεκτονική, φινέτσα και ιστορικότητα. Η ιστορικότητα συνυπάρχει με την ανάπτυξη. Στην ουσία η Μαδρίτη είναι μια μεγάλη σύγχρονη ευρωπαϊκή πόλη με καλπάζουσα τεχνολογική ανάπτυξη. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι αν δεν μιλάς ισπανικά είναι δύσκολο να συνεννοηθείς! Οι Ισπανοί επιμένουν στη γλώσσα τους όσο κι αν προσπαθήσεις να τους εξηγήσεις ότι δεν καταλαβαίνεις! Οσοι γνωρίζουν μια ξένη γλώσσα, αυτή είναι η γαλλική. Επισκεφθήκαμε το περίφημο μουσείο “Ελ Πράδο” όπου κανείς έχει την ευκαιρία να γνωρίσει από κοντά το μεγαλείο της τέχνης του Ελ Γκρέκο, του Μποτιτσέλλι, του Γκόγια του Ιερώνυμου Μπος, του Βελάσκεθ κλπ. Για να να τα δείς όλα πρέπει να ξοδέψεις μέρες. Οι φανατικοί του είδους το κάνουν και το απολαμβάνουν. Εμείς είχαμε μόνο δυό μέρες στην δάθεσή μας, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων αφιερώθηκε σε λογοτεχνικές εκδηλώσεις-συζήτησεις για την Ιβηρική και Ευρωπαϊκή λογοτεχνία, απαγγελίες ποιημάτων. Στο μεταξύ αρχίσαμε να γνωριζόμαστε μεταξύ μας, να κάνουμε τις επιλογές του στύλ “αυτός είναι καλός για παρέα” ή “αυτός είναι αρκετά απόκοσμος ή εκκεντρικός ώστε να μην έχω όρεξη να κάνω παρέα μαζί του”. Την τελευταία μέρα της παραμονής μας στην Ιβηρική πρωτεύουσα διοργανώθηκε επίσκεψη στο μνημείο του Πούσκιν το οποίο βρίσκεται σ’ ένα πάρκο στο κέντρο της Μαδρίτης. Το βράδυ αναχώρηση για το Μπορντώ, με μια ενδιάμεση στάση μερικών λεπτών στο Σαν Σεμπάστιαν-τη πόλη των Βάσκων- για να αλλάξουμε τρένο. Σύμφωνα με το αρχικό πρόγραμμα η πόλη αυτή θα μας φιλοξενούσε για κάποιες μέρες, όμως την τελευταία στιγμή ακύρωσε τη συμμετοχή της. Κυκλοφόρησαν φήμες που ποτέ δεν επιβεβαιώθηκαν ότι η απόφαση σχετιζόταν με την τεταμένη κατάσταση που όλοι γνωρίζουμε. Ο σταθμός έμοιαζε ερειπωμένος χαράματα που φθάσαμε εξαντλημένοι από την διανυκτέρευση στις στενές και άβολες καμπίνες ενός τρένου που τρέκλιζε όλη τη νύχτα πάνω στις γραμμές σαν μεθυσμένο.

Ο ουρανός κυοφορούσε θύελλα, ενώ από απέναντι κυριαρχούσε ένα τεράστιο μολυβί βουνό που λες και συνηγορούσε υπέρ του αυτονομιστικού κινήματος της ΕΤΑ, προστατεύοντας την πόλη με τον όγκο του, γέρνοντας ελαφρώς προς αυτήν, σκεπάζοντάς την.

Μερικές εβδομάδες αργότερα κι’ ενώ βρισκόμασταν σ’ ένα εστιατόριο στην Αγία Πετρούπολη έκανα το λάθος να αποκαλέσω τον Βάσκο συγγραφέα που βρισκόταν μαζί μας, ονόματι Ετόρτα, Ισπανό. Είδα το βλέμμα του να σκοτεινιάζει. Σηκώθηκε αμέσως από την καρέκλα του και με απειλητικό ύφος μου ξεκαθάρισε ότι μόνο Ισπανός δεν είναι και πώς όταν δεν γνωρίζω πράγματα και καταστάσεις είναι καλύτερα να μην μιλώ. Κατάπια τη γλώσσα μου αναγκαστικά. Αυτή η σκηνή απεικονίζει νομίζω με τον πιο ανάγλυφο τρόπο όσα προανέφερα πιο πάνω για το Σαν Σεμπάστιαν, το υπαρκτό πρόβλημα συνοχής που αντιμετωπίζει η Ισπανία, που στις μέρες μας παίρνει όλο και πιο δραματικές διαστάσεις.

Επιβιβαστήκαμε στο γαλλικό τρένο-ένα σύγχρονο τεχνολογικό θαύμα που μπορεί να αναπτύξει ταχύτητα μέχρι 300χλμ- μετά τη σχεδόν τρομαχτική εμπειρία του Σαν Σεμπάστιαν και τραβήξαμε για το Μπορντώ μέσω Πυρηναίων. Το Μπορντώ είναι η πόλη του ακριβού οίνου αλλά όχι της κραιπάλης.

(Στο επόμενο: Μπορντώ-Παρίσι. Ουπς. Ξέχασα αυτό δεν γράφτηκε ποτέ).

Κριτικές

"Τα ποιήματα σας είναι ό,τι πιο ουσιαστικό και αληθινό έχω διαβάσει τον τελευταίο καιρό"

Ντίνος Χριστιανόπουλος



«.....Κάθε φορά που πάεις να πείς πάει σώθηκε η ποίηση θα βγεί κάποιος να σε διαψεύσει. Κάθε φορά που απελπίζεσαι θα βγεί η ποίηση να σου θυμίσει ότι δεν απελπίστηκες αρκετά. Οταν ένας ποιητής σου θυμίζει κάτι που δεν ήξερες τότε εποίησε. Οταν σε κάνει να σταματήσεις και να σκεφτείς τότε ανακεφαλαιώνει τον κόσμο. Οταν ένας ποιητής σου επιτρέπει τότε εκείνος παραμένει όμηρος και εσύ ελευθερώνεσαι. Αν δεν οσμιστείς ναρκοπέδιο τότε η ποίηση πήγε στην Δερύνεια για τουρισμό και θα γυρίσει πίσω σώα και αφελής....Αυτά ανέγνωσα από τον Γιώργο Χριστοδουλίδη και έτσι τα γράφω»


Δρα Νίκη Κατσαούνη, εφημερίδα «ΧΑΡΑΥΓΗ» 14 Οκτωβρίου 2001





«......Στο ονειροτριβείο του Γιώργου Χριστοδουλίδη το καθαυτό κείμενο παραδίδει ένα λόγο κάθε άλλο παρά πρωτόλειο.Καλά επεξεργασμένοι και στέρεοι στίχοι χωρίς περιττά στολίδια, εμφανίζονται έτοιμοι να «κοινωνιολογήσουν» να μιλήσουν δηλαδή για το «έξω»(που δεν το επισκέπτονται ιδιαιτέρως συχνά οι μούσες στα χρόνια μας) χωρίς να ολισθήσουν στον καταγγελτικό τόνο....Αλλά αυτό που ενδιαφέρει κυρίως είναι ο τρόπος κι ο τόνος της συλλογής:Ο τρόπος της πικραμένης ειρωνείας που αποδραματοποιεί τα πράγματα και η οποία σε κάποιους στίχους δεν αρνείται και τον χλευασμό στο ίδιο το ποίημα»



Παντελής Μπουκάλας, εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (ΑΘΗΝΑ) 2002





«...Από τις ποιητικές συλλογές που κυκλοφόρησαν στην Κύπρο κατά την τελευταία πενταετία και ανήκουν σε νέους, ξεχώρισαν τα βιβλία «ΕΝΙΑ» 1996 του Γιώργου Χριστοδουλίδη και «ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ» 1998 του Στέφανου Σταυρίδη»



Λευτέρης Παπαλεοντίου κριτικός ποίησης, καθηγητής νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρο



«Ο Χριστοδουλίδης αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη στη σύγχρονη ποιητική παραγωγή της Κύπρου... Χειρίζεται με επάρκεια μια μετρημένη στοχαστική γραφή...Συνήθως συστήνει ένα ποιητικό υποκείμενο που στοχάζεται νηφάλια πάνω στα πράγματα και αντιμετωπίζει με στωικότητα και απομυθοποιητική διάθεση πρόσωπα και καταστάσεις.Θεματοποιεί τον ατελέσφορο αγώνα του ανθρώπου που άλλοτε επιχειρεί να κατακτήσει τις κορυφές της ζωής και άλλοτε περιορίζεται στην αφάνεια ώσπου να αντικρίσει το επερχόμενο τέλος, τον θάνατο...»

Λευτέρης Παπαλεοντίου κριτικός ποίησης, καθηγητής νεοελληνικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρο, Λογοτεχνικό περιοδικό ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ



************************



«Η ποιητική συλλογή του Γιώργου Χριστοδουλίδη «Ονειροτριβείο» κινείται με άνεση στο χώρο της σύγχρονης ποίησης....Υπάρχει μια δραματική αίσθηση της φθοράς και του ανέλπιδου που διατυπώνονται μ’ ένα σύγχρονο ποιητικό ύφος κι ένα καλοζυγισμένο λόγο»



Σκεπτικό βράβευσης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού του Γιώργου Χριστοδουλίδη για την ποιητική συλλογή «Ονειροτριβείο»





«....Προσωπικά είχα να διαβάσω εδώ και πολλά χρόνια τέτοια ώριμη, επιβλητική και προσωπική ποίηση.Ο Χριστοδουλίδης γράφει ποίηση για να την στερεώσει μέσα στον καθάριο λόγο αλλά και για να στερεώσει το ΕΙΝΑΙ του με τον λόγο. Και εδώ είναι πιστεύω ακριβώς η ειδοποιός διαφορά που χαρακτηρίζει την νέα γενιά των ποιητών της Κύπρου, δηλαδή της γενιάς του Γιώργου Χριστοδουλίδη με την αμέσως προηγούμενη γενιά ποιητών....»



Χρήστος Μαυρής, ποιητής, ΧΑΡΑΥΓΗ 14/10/2001





«....Μια τέτοια φανέρωση ουσιώδους και ρωμαλέου λόγου πέτυχε ο Γιώργος Χριστοδουλίδης με τη νέα του συλλογή «Εγχειρίδιο Καλλιεργητή».Μια ανασκαφική πλοήγηση στα χέρσα εδάφη της γλώσσας με την ανιδιοτελή προσφορά της πλήρους άνθησης»



Μιχάλης Παπαδόπουλος, ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας εφημερίδα ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΜΑΡΤΙΟΣ 2005

Τετάρτη 14 Ιουλίου 2010

ΚΑΠΟΤΕ ΗΜΟΥΝ ΠΟΤΑΜΟΣ

Το τραγούδι μας, ψιθύρισες
το θυμάσαι;
Δεν θυμάμαι τίποτα πια
εδώ και πολύ καιρό
έχω λιμνάσει
με γέννησε ένας καταρράκτης
που τρέχει χωρίς μνήμη αδιάκοπα
που τρέχει πολύ νερό αδιάκοπα
δεν σταματά
αποκομμένος από την πηγή του
ενσωμάτωσε όλο το μήκος της αποδημίας του
και το πλάτος της έλλειψης του
βάθος μου ζητάς
αλλά σε λίγο ρηχό ρυάκι θ’ απομείνω
και μετά θα ξεραθώ
σε μακρύ αποτύπωμα
μόνο να κελαρύζω μπορώ
την επικείμενη αφυδάτωση μου

Τρίτη 13 Ιουλίου 2010

Αρχιτελώνηδες και Φαρισαίοι ή πατώντας ένα λάθος κουμπί

Εξαγγέλλοντας τη δίκαιη κοινωνία, ο τότε υποψήφιος και νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας ποτέ ίσως δεν θα φανταζόταν ότι στην πλήρωση υψηλής κλίμακας θέσεων στη δημόσια υπηρεσία (πχ θέση διευθυντή Τελωνείων ή Αρχιτελώνη στην καθομηλουμένη) καθοριστικό θα διαδραμάτιζαν οι εισηγήσεις του κ. Πιττάτζιη.

Εξάλλου δεν πέρασε καιρός όταν σ’ εκείνη την πολύωρη διάσκεψη Τύπου για την εσωτερική διακυβέρνηση, είχε κλείσει τις αναφορές του στο θέμα της αξιοκρατίας επαναλαμβάνοντας εμφαντικά ότι ''στόχος μας και όραμα μας είναι να οικοδομήσουμε μια πιο δίκαια κοινωνία''. Το επανέλαβε προφητικά ίσως επειδή φοβόταν ότι κάποιοι θα το ξεχάσουν ; Ποιος ξέρει…

Οι αναφορές του Προέδρου στο θέμα της δίκαιης κοινωνίας και της αξιοκρατίας είναι πάντως συνεχείς. Στην κοπή της βασιλόπιττας του ΑΚΕΛ είχε πάλι υπερτονίσει. «Θα επιβληθεί αξιοκρατία (…… )Εμείς θα είμαστε αξιοκράτες, γιατί σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής μας, παρόλο που είμαστε κατατρεγμένοι, δεν είμαστε οι άνθρωποι της εκδίκησης. Δεν μας ενδιαφέρει η ταυτότητα των ανθρώπων, μας ενδιαφέρει ο άνθρωπος και η δικαιοσύνη που σχετίζεται με τον άνθρωπο».

Διερωτάται λοιπόν κανείς. Δεν άκουσε ο κ. Πιττάτζιης ποια είναι η πολιτική του Προέδρου; - και του ΑΚΕΛ φυσικά αφού το κόμμα υποστηρίζει τον Πρόεδρο σε όλα τα επίπεδα. Δεν έλαβε υπόψη ότι «δεν μας ενδιαφέρει η ταυτότητα των ανθρώπων;». Κι ας υποθέσουμε ότι ο κ. Πιττάτζιης δεν βλέπει τηλεόραση, δεν διαβάζει εφημερίδες, δεν τον ενδιαφέρει η πολιτική επικαιρότητα, δεν ξέρει το νόμο περί ρουσφετιού, δεν τον ενδιαφέρει η αξιοκρατία, (τελικά μήπως η πιθανή αυτή αγνωσία είναι και προσόν για να έχει κανείς καθοριστικούς ρόλους;) και ως αποτέλεσμα εισηγήθηκε να προαχθεί η τάδε στη θέση του Αρχιτελώνη επειδή είναι σύζυγος του τάδε κι όταν αφυπηρετήσει να «βάλουμε τον δικό μας».

Η ιδιαιτέρα του ΓΓ του ΑΚΕΛ δεν ήξερε ότι αυτά τα πράγματα συγκρούονται κατάφωρα με τις θέσεις του Προέδρου και του κόμματος; Δεν αντιλαμβάνεται ότι αυτά τα κατάπτυστα emails δεν έπρεπε να είχαν προωθηθεί στο mailbox του ΓΓ παρά μόνο στα δικά μας, των δημοσιογράφων, για να τα περιλάβουμε όπως ακριβώς τους αξίζει και εν τέλει έγινε; Αλλά και ο ίδιος ο ΓΓ, δεν έπρεπε να είχε δώσει ρητές εντολές στην ιδιαιτέρα του «κανένα email από οποιονδήποτε κ. Πιττάτζιη, εμείς θα είμαστε αξιοκράτες, γιατί σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής μας, παρόλο που είμαστε κατατρεγμένοι, δεν είμαστε οι άνθρωποι της εκδίκησης. Δεν μας ενδιαφέρει η ταυτότητα των ανθρώπων, μας ενδιαφέρει ο άνθρωπος και η δικαιοσύνη που σχετίζεται με τον άνθρωπο». Αν είχε δώσει τέτοιες εντολές και αγνοήθηκαν, απολογούμαι εκ των προτέρων.

Ας δώσουμε όμως ακόμη ένα ελαφρυντικό, ας υποθέσουμε ότι διέλαθαν της μνήμης οι επί του θέματος της αξιοκρατίας αναφορές στο προεκλογικό πρόγραμμα του κ. Χριστόφια ότι «θα υπάρξει επέκταση και εμβάθυνση της αξιοκρατίας, με θεσμικό τρόπο στις αδιάβλητες διαδικασίες για τις προσλήψεις, προαγωγές και μεταθέσεις στον ευρύτερο δημόσιο τομέα». Εχουν εξάλλου περάσει δύο χρόνια και βάλε.

Δεν παρακολούθησαν ούτε τη δεύτερη διάσκεψη Τύπου του Προέδρου για την εσωτερική διακυβέρνηση; Δεν τον άκουσαν πάλι να διαβεβαιώνει ότι «προσπαθούμε όσο γίνεται να είμαστε αξιοκράτες. Εχουν παράπονο και οι ΑΚΕΛικοί βεβαίως. Διότι θεωρούν ορισμένοι ότι τόσα χρόνια είμαστε στη γωνιά, τώρα έχουμε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τι γίνεται; Εμείς λέμε εκείνος που αξίζει να ωφεληθεί και να κερδίσει όταν διαγωνίζεται»!

Πώς είναι δυνατόν ο πρώτος άρχοντας του τόπου να διατυπώνει τόσο ξεκάθαρες θέσεις ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να κρίνονται από την ταυτότητα τους, ότι παρά τα παράπονα των Ακελικών θα ωφεληθεί εκείνος που αξίζει, και στο κόμμα του ιδίου του Προέδρου, στα γραφεία του ιδίου του ΓΓ του ΑΚΕΛ, να πηγαινοέρχονται emails με περιεχόμενο του τύπου «να βάλουμε πρώτα εκείνη που είναι γυναίκα του τάδε και να το πούμε και του άλλου για να νιώθει υποχρεωμένος στον Πρόεδρο και το ΑΚΕΛ και μετά να βάλουμε τον δικό μας;».

Αυτό κι αν είναι υπόσκαψη του Προέδρου, όπως θα έλεγε και ο κ. Αντρος Κυπριανού!

Τρίτη 4 Μαΐου 2010

Μελλοντική φωτογραφία οδυνηρής λύσης

Μας είναι γνωστό τι σημαίνει να φεύγεις από το κομματικό "μαντρί". Μας είναι γνωστή η απομόνωση, το γύρισμα της πλάτης από φίλους και συγγενείς, ο ψυχολογικός πόλεμος και η συκοφαντία που μπορείς να δεχτείς.Όταν μάλιστα το κομματικό "μαντρί" από το οποίο αποχωρείς, είναι ο αδίστακτος μηχανισμός του Οδοστρωτήρα, τότε οι συνέπειες που είπαμε πιο πάνω βιώνονται στο πολλαπλάσιο.Ο δημοσιογράφος Γιώργος Χριστοδουλίδης και ο πατέρας του Δώρος, ανδρωμένοι στο ΑΚΕΛ, από μία από τις παραδοσιακές οικογένειες του Κόμματος, στην οποία μάλιστα ο Δ. Χριστόφιας οφείλει σε μεγάλο βαθμό την πολιτική του επιβίωση (αυτή η οικογένεια ουσιαστικά του κράτησε το κόμμα στη Λάρνακα όταν τα παραδοσιακά στελέχη του μετέπειτα ΑΔΗΣΟΚ αποσκιρτούσαν), έχοντας ακόμη και στενούς τους συγγενείς να μετέχουν στον ηγετικό μηχανισμό του Οδοστρωτήρα, ξέροντας από πριν τις φρικτές συνέπειες που θα είχε το να μην ακολουθήσουν τις επιλογές του κόμματός τους, πήραν το 2007 τη μεγάλη απόφαση: να στηρίξουν τον Τάσσο Παπαδόπουλο.Και όχι, δεν το έκαναν γιατί περίμεναν κάτι. Ο Τάσσος άλλωστε δεν ήταν ποτέ ο άνθρωπος που "εξαγόραζε" πολιτικά φίλους και συμμάχους. Το έκαναν, γιατί έμειναν πιστοί στις πραγματικές αρχές της Αριστεράς, αυτές της δικαιοσύνης και της ελευθερίας. Γιατί δεν μπορούσαν να δεχτούν τη μεταστροφή του ΑΚΕΛ προς την κατεύθυνση της υποστήριξης του Σχεδίου Ανάν το 2004 και έπειτα. Δεν μπορούσαν να υποστηρίξουν μια άδικη λύση ("οδυνηρή λύση" ή "βαρύτατο τιμολόγιο" το λένε Φωτεινοί και οι ανεφορίτες ρατσιστοφασίστες) το 2004 και την επαναφορά της αργότερα κατά παράβαση της λαϊκής ετυμηγορίας.Ο έντιμος Γιώργος Χριστοδουλίδης, παρά το βρώμικο πόλεμο που αυτός και ο πατέρας του δέχτηκαν από τον Οδοστρωτήρα, κρατά το μέτωπο ψηλά. Δε σκύβει, δε γονατίζει, δεν προσκυνά τον αδίστακτο σταλινικής νοοτροπίας μηχανισμό που με κανιβαλικό τρόπο "κανονίζει" τους διαφωνούντες.Ο Γιώργος Χριστοδουλίδης δίνει μαθήματα ήθους και ανιδιοτέλειας. Την ίδια ώρα που οι διάφοροι μαρκοκαρογιάνοι και κάποια χριστοφάκια του ΔΗΚΟ και της ΕΔΕΚ, δίνουν μαθήματα αήθειας και καιροσκοπισμού.Συναγωνιστικά χαιρετίσματα στο Γιώργο. Το όραμά του για μια ελεύθερη πατρίδα και για μια δίκαιη λύση του Κυπριακού είναι και δικό μας όραμα. Η γενναιότητα και οι ψυχικές του αντοχές, φωτεινό παράδειγμα για όλους μας. Γιώργο Χριστοδουλίδη, η Επιτροπή για την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Κύπρο σε συγχαίρει.

Ακολουθεί το άρθρο του Γ. Χριστοδουλίδη στο Φιλελεύθερο, Δευτέρα 14/9. Ο Γ. Χριστοδουλίδης προειδοποιεί: φεύ! Οι πρώην σύντροφοί του , είναι πια έρμαιο των ΑΔΗΣΟκων, των μετριοτήτων, του ποιητή Χατζηφαμφάρα, των χυδαίων Σκοτεινών και των Μίζερων Νότων.

Μελλοντική φωτογραφία "οδυνηρής λύσης"του Γ. ΧριστοδουλίδηΦιλελεύθερος
14/9/2009


Eνας ασφαλής τρόπος για να επιχειρήσει κανείς να βγάλει μια φωτογραφία του λεγόμενου οδυνηρού συμβιβασμού που συχνά-πυκνά προαναγγέλλει ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, ως μελλοντική λύση του Κυπριακού, είναι πιστεύω η «ακτινογράφηση» υπαρκτών τέτοιων παραδειγμάτων.Πλησιέστερο προς το δικό μας, μου φαντάζει το παράδειγμα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, μιας(;) χώρας που «αναδύθηκε» μέσα από ένα πόλεμο (και όχι η Ελβετία με τη μακραίωνη μακαριότητά της), με κρατική δομή που σχεδιάστηκε και επιβλήθηκε από το δυτικό παράγοντα και δη τις ΗΠΑ (Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ) ως αποτέλεσμα της Συμφωνίας του Ντέιτον, όπου την ΕΕ είχε εκπροσωπήσει (κοιτάτε σύμπτωση) ο… προσφιλέστατος Καρλ Μπιλντ!Σύμφωνα λοιπόν με τον Γκόραν Μάρκοβιτς, πρόεδρο του Εργατικού Κομμουνιστικού Κόμματος Βοσνίας Ερζεγοβίνης -κάτι δηλαδή σαν τον δικό μας Αντρο Κυπριανού, και όχι κάποιο «εθνικιστή-σοβινιστή»-, «ο λαός δεν απολαμβάνει ούτε ειρήνη, ούτε ευημερία. Η κρίση βαθαίνει».Ο λαός -προσθέτει ο Μάρκοβιτς σε συνέντευξη του σε γαλλική εφημερίδα- υποφέρει από την ψηλή ανεργία (30% μέχρι και 40%), τα τεράστια κοινωνικοοικονομικά προβλήματα, την ακυβερνησία, τους εθνοτικούς ανταγωνισμούς καιτις ξένες παρεμβάσεις, και όπως σαφώς συνάγεται από τα λεγόμενα του, η φιλοσοφία της… οδυνηρής λύσης, δεν πρέπει να ενθουσιάζει κανένα εκεί πέρα.Το γιατί δεν είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτό.Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη -επισήμως ομοσπονδία, στην ουσία συνομοσπονδία- επινοήθηκε από τους δυτικούς φωστήρες -τους ίδιους που φιλοδοξούν να λύσουν και το δικό μας εθνικό πρόβλημα- για να στεγάζει τρεις διαφορετικές εθνικές ομάδες: Τη σερβική, την κροατική και τη μουσουλμανική. Διαθέτει 14 πολιτείες, ένα ομοσπονδιακό κράτος (της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης), δύο οντότητες (τη Σερβοβοσνιακή Δημοκρατία και τη Δημοκρατία Βοσνίας-Ερζεγοβίνης) και δέκα καντόνια, που, στην πραγματικότητα αποτελούν «τμήματα» της ομοσπονδίας, έκαστο εκ των οποίων έχει δική του κυβέρνηση, υπουργεία, βουλή κλπ.Διαθέτει δε 140 υπουργούς!Το όποιο κράτος υπάρχει, βρίσκεται συνήθως σε παραλυσία, αφού οι μηχανισμοί των βέτο (κάτι δεν μας θυμίζει κι αυτό;) δεν επιτρέπουν τη λήψη αποφάσεων.Όπως αναφέρει ο σύντροφος Μάρκοβιτς «παραμένουν συχνές και ενίοτε εκρηκτικές οι πολιτικές αναταράξεις εντός της Βαβέλ κρατιδίων και δημοκρατιών μιας δαιδαλώδους ομοσπονδίας, όπου ο ύπατος εκπρόσωπος της λεγόμενης «διεθνούς κοινότητας» (κάτι σαν τους δικούς μας ξένους δικαστές!) κινεί τα νήματα σε κάθε επίπεδο της ζωής, παίζοντας το ρόλο του απόλυτου δικτάτορα».Αν λοιπόν αναλογιστούμε ότι το δικό μας προωθούμενο μοντέλο, σε επίπεδο δομής δεν απέχει πολύ από το βοσνιακό (ομόσπονδο κράτος, ομοσπονδιακή κυβέρνηση, ομοσπονδιακή βουλή άνω και κάτω και… επί τα αυτά, γερουσία, συνιστώντα κράτη, κυβερνήσεις, βουλές, ξεχωριστές αστυνομίες, δημόσιες υπηρεσίες κλπ), δεν απαιτείται υπερβολική ποσότητα φαιάς ουσίας να προβλέψει κανείς που οδηγούμαστε.Με δεδομένο μάλιστα το γεγονός ότι από τουρκικής πλευράς ούτε καλές προθέσεις ανιχνεύονται, ούτε καλοπιστία, στοιχεία απαραίτητα για να λειτουργήσουν έστω μερικώς (αν και τα κράτη δεν είναι δυνατό να λειτουργούν μερικώς) τέτοια πολύπλοκα, αμερικανικής κοπής μοντέλα, η ασφάλεια της πρόβλεψης μοιάζει με τον να ποντάρει κανείς σε νίκη της Μπαρτσελόνα στην έδρα της.Φυσικά το πραγματικό περιεχόμενο της «οδυνηρής λύσης» δεν θα ακούσετε κανένα από τους θιασώτες της να το ομολογεί. Ούτεο κ. Ντάουνερ θα το αναλύσει ποτέ, ούτε οι Ε/κ αρθρογράφοι-υπέρμαχοι της θα το αποκαλύψουν, ούτε βεβαίως οι ιδεολογικοί και εκτελεστικοί αποδέκτες-εφαρμοστές της θα περιγράψουν την απεχθή του όψη. Το ζουν όμως καθημερινώς και το καταριούνται οι κάτοικοι του μορφώματος που λέγεται Βοσνία-Ερζεγοβίνη, προφανώς επειδή κι αυτοί είχαν «στρώσει το χαλί», κατά μια προσφιλή έκφραση, για να τους επιβληθεί μια τέτοια «λύση».«Μα θα υπάρχει εξελικτική βελτίωση, τα πρώτα χρόνια θα είναι τα δύσκολα, η ΕΕ δεν θα μας αφήσει έτσι», θα μπορούσε νααντιτάξει- και αντιτάσσει!- κάποιος «ρεαλιστικά» σκεπτόμενος.Μα φυσικά! Σε αυτό πρέπει να επένδυαν και οι Βοσνιοερζεγοβονίτες. Αλλά τους προσγείωσε ανώμαλα ο… κ. Καρλ Μπιλντ, αυτό το παιδί-θαύμα της διεθνούς διπλωματίας, ο οποίος κληθείς μερικά χρόνια μετά το Ντέιτον να τοποθετηθεί επί του χάους που είχε δημιουργηθεί στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, δήλωσε για τη συμφωνία που και ο ίδιος ως εκπρόσωπος και μεσολαβητής της ΕΕ είχε υπογράψει ότι επρόκειτο για ένα μάτσο χαρτιά καλώντας τις πλευρές, που εν τω μεταξύ είχαν αρχίσει να γεύονται τους πικρούς καρπούς του βοσνιακού μοντέλου, να συνετιστούν (προφανώς στο ίδιο ύφος που καλεί σήμερα και τους Ελληνοκύπριους).

Τετάρτη 21 Απριλίου 2010

Μια ιστορική Συνέντευξη του Τάσσου Παπαδόπουλου στον Γιώργο Χριστοδουλίδη

Έτοιμος να αναλώσει όσες δυνάμεις έχει και να αξιοποιήσει τις διασυνδέσεις του για να ασκηθεί πίεση στην Τουρκία για το Κυπριακό, δηλώνει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και υποψήφιος για επανεκλογή Τάσσος Παπαδόπουλος.

Σε συνέντευξη που μας παραχώρησε, επισημαίνει πως όσοι διαφωνούν ότι η συνολική λύση του Κυπριακού θα προκύψει από την διαπραγμάτευση των ουσιωδών πτυχών του Κυπριακού στο πλαίσιο της Συμφωνίας Γκαμπάρι, είναι αυτοί που ίσως θέλουν την επαναφορά του σχεδίου Ανάν. Ο κ. Παπαδόπουλος εκφράζει την βεβαιότητα πως η τουρκική πλευρά θα επιμείνει σε μια μελλοντική διαπραγμάτευση στο σχέδιο Ανάν.

Εξάρει την σημασία του γεγονότος ότι η Συμφωνία αυτή υποστηρίζεται ομόφωνα από τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο κάλεσε την Τουρκία, και όχι εμάς όπως σημειώνει, τον περασμένο Δεκέμβριο να προωθήσει ενεργά την υιοθέτηση και εφαρμογή της.

Ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος αναλύει τη θέση του για τον διαμοιρασμό της εξουσίας με τους Τουρκοκύπριους απορρίπτοντας την λογική της αριθμητικής ισότητας και προκρίνοντας μια συμφωνημένη αναλογία ανάληψης των αξιωμάτων με ελεύθερη επιλογή. Απορρίπτει την επίκριση ότι υποβαθμίζει τον παράγοντα Τουρκοκύπριοι, διαβεβαιώνοντας ότι αυτούς θεωρεί άμεσους συνομιλητές και την Τουρκία συνομιλητή εκ του σύνεγγυς.

Για τον κατάλογο των αρνητικών γεγονότων στο Κυπριακό που επικαλούνται οι πολιτικοί του αντίπαλοι, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, χωρίς να υποτιμά ή να υποβαθμίζει αυτά που συμβαίνουν, παρατήρησε ότι πολλά από αυτά αφορούν εντυπώσεις και όχι ουσία και προσθέτει ότι σημασία έχει το γεγονός ότι η τουρκική πλευρά δεν πέτυχε τον στόχο της αναγνώρισης.

Σε ό,τι αφορά την ενταξιακή πορεία της Τουρκία δηλώνει πως το κλίμα στην ΕΕ μας επιτρέπει τώρα να είμαστε πιο απαιτητικοί. «Κάποτε ήμασταν μόνοι μας, τώρα είναι κι’ άλλοι», αναφέρει και εξηγεί με ποιο τρόπο η Κυπριακή Δημοκρατία χρησιμοποιεί τα λεγόμενα 62 μικρά βέτο.

Στην εσωτερική διακυβέρνηση δηλώνει κατηγορηματικά ότι έχει επιτευχθεί πραγματική αλλαγή και υπενθυμίζει την εξυγίανση, όπως αναφέρει, την οικονομίας. «Από το 1971 για πρώτη φορά δεν έχουμε ελλειμματικό προϋπολογισμό», παρατηρεί και συμπεριλαμβάνει στον κατάλογο με τα μεγάλα επιτεύγματα την εισαγωγή του ευρώ αλλά και την προώθηση της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης η οποία, προσθέτει, θα είναι κτήμα των επόμενων γενιών.

Ο Πρόεδρος Παπαδόπουλος δηλώνει ότι δεν γνωρίζει ποιες είναι οι θέσεις των κ.κ. Χριστόφια και Κασουλίδη στο Κυπριακό, ενώ όσον αφορά τον β’ γύρο των εκλογών, αναφέρει ότι η υποψηφιότητα του απευθύνεται στους ψηφοφόρους και ότι το ζήτημα των συνεργασιών μεταξύ ηγεσιών των κομμάτων «είναι μια άλλη υπόθεση».

-------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ερ. Σε ποια συγκεκριμένη κατεύθυνση θα κινηθείτε στο Κυπριακό αν επανεκλεγείτε και τι θα προτάξετε ώστε να δημιουργηθούν προϋποθέσεις επανέναρξης του διαλόγου που θα οδηγήσει σε λύση του Κυπριακού;


Απ. Θα αναλώσω όσες δυνάμεις έχω, όσες επαφές έχω, όσες διασυνδέσεις έχω για να πείσω αυτούς που πρέπει να ασκήσουν έντονες πιέσεις στην Τουρκία. Φροντίζω αυτό να το κάνω και τώρα, το κάνω κάθε μέρα, απλώς δεν το διαφημίζω όπως οι άλλοι. Πιστεύω όμως ότι ο πολίτης κρίνει με βάση τις πράξεις και τα έργα.
Φυσικά, εξ ορισμού διάλογος σημαίνει να μιλούν δύο. Το δεύτερο προαπαιτούμενο είναι το αντικείμενο του διαλόγου να είναι καθορισμένο ώστε να μην οδηγείται σε άκαρπες ακαδημαϊκές συζητήσεις. Από παντού διαφαίνεται ότι όλοι προσδοκούν σε μια κινητικότητα στο Κυπριακό αμέσως μετά τις προεδρικές εκλογές. Επομένως, πρώτο μέλημα για μας είναι αμέσως μετά τις προεδρικές εκλογές να κάνουμε την δική μας προσπάθεια προτείνοντας ξανά συγκεκριμένα μέτρα για την έναρξη διαλόγου στη βάση της Συμφωνίας Γκαμπάρι. Εχοντας επιτύχει τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας να δηλώνουν ομόφωνα ότι αυτή είναι η μόνη πορεία, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με επίσημα συμπεράσματα να καλεί την Τουρκία-όχι και τις δύο πλευρές- να προωθήσει ενεργά την υιοθέτηση της Συμφωνίας της 8ης Ιουλίου, θα ήταν πιστεύω μεγάλη παράλειψη από μέρους μας και σφάλμα εμείς οι ίδιοι να εγκαταλείψουμε μια σοβαρή ασπίδα που μας παρέχει εκείνη η Συμφωνία για να γίνει ουσιαστικός διάλογος επί της ουσίας του Κυπριακού. Πέραν της Συμφωνίας Γκαμπάρι, υπάρχει και η επιστολή του των 15 σημείων, στα οποία όχι μόνον επαναλαμβάνονται τα θέματα αρχής αλλά και καθορίζεται και το πώς πρακτικά θα γίνουν οι συνομιλίες. Θα ήθελα εδώ να τονίσω ότι αυτή η επιστολή είναι επίσης συμφωνημένη. Ο κ. Γκαμπάρι δεν την έστειλε αυθαίρετα. Το περιεχόμενο της είχε γίνει αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ του κ. Ταλάτ και εμένα, χωριστά βεβαίως, συμφωνήθηκε το κείμενο, μας την απέστειλε και απαντήσαμε ότι τη δεχόμαστε χωρίς επιφύλαξη. Τι λέει η επιστολή; Ότι θα συσταθούν οι ομάδες εργασίας με συγκεκριμένους όρους εντολής και θα γίνει ουσιαστική διαπραγμάτευση των ουσιωδών πτυχών του Κυπριακού και προσθέτει ότι από αυτή τη διαπραγμάτευση θα προκύψει η συνολική λύση του Κυπριακού.
Αυτή είναι η διαδικασία.

Ερ. Ωστόσο, προκαλούνται αντιδράσεις από τους πολιτικούς σας αντιπάλους όταν εσείς ή στελέχη του επιτελείου σας λέτε πως από αυτή την συμφωνία θα προκύψει η λύση του Κυπριακού. Σας προσάπτουν ότι με αυτό τον τρόπο δεν λαμβάνεται υπόψην το τι έχει προηγηθεί στο Κυπριακό τις τελευταίες δεκαετίες…


Απ. Είναι κανείς που διαφωνεί ότι από την διαπραγμάτευση των ουσιωδών πτυχών πρέπει να προκύψει η συνολική λύση του Κυπριακού; Αν είναι κανείς που διαφωνεί να το πει. Αυτοί που διαφωνούν είναι εκείνοι που ίσως ενδόμυχα θέλουν να επανέλθει το σχέδιο Ανάν. Έχω δηλώσει επανειλημμένα ότι οποιαδήποτε διαπραγμάτευση του Κυπριακού, όποτε και όπου γίνει, πρέπει να έχει ως αντικείμενο τις ουσιώδεις πτυχές του Κυπριακού. Το εδαφικό, το περιουσιακό, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την επιστροφή των προσφύγων, την απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων, το θέμα των εγγυήσεων, το θέμα των εποίκων και της δομής του κράτους κ.α. Αυτά και πολλά άλλα είναι τα ζητήματα που συνιστούν το Κυπριακού. Αυτά περιέχονται και στο σχέδιο Ανάν αλλά με λανθασμένο περιεχόμενο. Αυτό λοιπόν είναι το περιεχόμενο της οποιασδήποτε μελλοντικής διαπραγμάτευσης.
Τι σημαίνει όμως «δεν λαμβάνεται υπόψη το τι έχει προηγηθεί στο Κυπριακό»; Όταν λέμε τι έχει προηγηθεί, εννοούμε αυτές τις επικεφαλίδες στις οποίες αναφέρθηκα και οι οποίες πρέπει να τύχουν διαπραγμάτευσης.

Ερ. Αν σας ζητούσε κανείς να υπολογίσετε πόσο μέρος της συνολικής λύσης θα καταλαμβάνει εκείνο που έχει ήδη συμφωνηθεί και πόσο αυτό που θα συμφωνηθεί, τι θα απαντούσατε;

Απ. Δεν υπάρχουν μαθηματικοί υπολογισμοί. Αν είναι το 99% συμφωνημένο αλλά η κυριαρχία θα είναι διπλή, δηλαδή το 1% τι γίνεται; Αυτά που περιλαμβάνονται σε προηγούμενες προτάσεις όπως το σχέδιο Ανάν, μπορούν να αναδιατυπωθούν ή να ανατραπούν πλήρως αναλόγως του θέματος. Ασφαλώς αυτά είναι πάνω στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αν τα βάλουμε εμείς, θα τα βάλουν οι Τούρκοι. Όσοι με επικρίνουν γι΄αυτά τα πράγματα έχουν κατά νουν να μην ξεφύγουν από το σχέδιο Ανάν. Λέει το σχέδιο Ανάν ότι οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες, Υπουργεία κ.α όπου ο πρόεδρος ή ο διευθυντής είναι Ελληνοκύπριος, ο υποδιευθυντής να είναι Τουρκοκύπριος και αντίθετα. Παντού. Δηλαδή διπλασιασμός της δημόσιας υπηρεσίας και πρόσθετα, οι αποφάσεις να λαμβάνονται και από τους δύο. Είναι μια συνταγή για συνεχή αδιέξοδα. Εμείς λέμε: Μάλιστα, να μετέχετε στα Υπουργεία, στις υπηρεσίες αλλά γιατί να διπλασιάσουμε τους υπαλλήλους; Να τα χωρίσουμε. Στο 70-30 ή στο 80-20, η αναλογία θα είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης, και από εκεί και πέρα, διαλέξετε ποια Υπουργεία ή υπηρεσίες θέλετε. Διάλεξε πρώτος κ. Ταλάτ ποια θέλεις.Μετά διαλέγω εγώ. Να μην κατηγορηθεί κανείς ότι πήρε όλα τα σημαντικά. Όταν συμπληρώσεις το ποσοστό που έχει συμφωνηθεί, σταματάς.
Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται η ουσιαστική συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στην Κυβέρνηση και αποτρέπεται ότι όλες οι αποφάσεις θα είναι 50-50 που είναι συνταγή αδιεξόδων.

Ερ.Η τουρκική πλευρά επαναφέρει τον τελευταίο καιρό όλο και πιο ανοιχτά το ενδεχόμενο επαναφοράς του σχεδίου Ανάν. Πόσο υπαρκτός είναι αυτός ο κίνδυνος;

Απ. Υπάρχει κανείς που αμφιβάλλει ότι στις επόμενες διαπραγματεύσεις η τουρκική πλευρά θα επιμένει στο σχέδιο Ανάν; Είναι άποψη τους. Οι πολιτικοί μου αντίπαλοι έκαναν την γκάφα στην προσπάθεια τους να με επικρίνουν να μιλούν για τον δήθεν κακό χειρισμό που έκανα στο Κυπριακό μετά από το σχέδιο Ανάν. Εκείνοι το αναβιώνουν. Εν πάση περιπτώσει κανείς ξένος δεν μιλά γι’ αυτό το θέμα όπως μιλούσε το 2004, ότι είναι η μόνη οδός το σχέδιο Ανάν. Ετσι έλεγαν και έτσι είπε πρόσφατα ο Λόρδος Χάνει. Ποιος όμως κατάφερε αυτό το πράγμα; Αυτοί που το υποστήριζαν ή δική μου τακτική και πολιτική; Δηλαδή για να δεχτούν οι άλλοι ότι το σχέδιο Ανάν έπαυσε να είναι η μόνη οδός στο Κυπριακό. Όμως οι συνομιλητές μας, δηλαδή οι Τουρκοκύπριοι, καθοδηγούμενοι από την Άγκυρα, ναι εκείνοι θα το επαναφέρουν.

Ερ. Σας επικρίνουν πάντως ότι υποβαθμίζετε τον ρόλο των Τουρκοκυπρίων την ίδια ώρα που υποδεικνύετε ότι η Τουρκία δέχεται μόνον διχοτομικές λύσεις και διερωτούνται οι αντίπαλοι πώς θα επιτύχετε τη λύση του Κυπριακού.

Απ. Αυτά δεν τα είπα εγώ, εκείνοι τα συνάγουν. Σίγουρα οι Τουρκοκύπριοι είναι οι συνομιλητές μας, σίγουρα αν τα καταφέρουμε να πείσουμε τους Τουρκοκύπριους, αποκτούμε ένα σημαντικό βάθρο. Ούτε υποτιμώ, ούτε υποβαθμίζω τον παράγοντα Τουρκοκύπριοι, ταυτόχρονα όμως δεν τον αναβαθμίζω με την έννοια ότι οι Τ/κ θα πείσουν την Άγκυρα να αλλάξει την πολιτική της στο Κυπριακό για να μην αναφερθώ στα περί επανάστασης των Τ/κ. Όπως και στα περισσότερα θέματα, η αλήθεια είναι κάπου στην μέση όχι στα άκρα. Σας διαβεβαιώνω, δεν ξεχνώ ποτέ πως ό,τι γίνει, το πρώτο βήμα είναι με τους Τουρκοκύπριους. Ούτε ποτέ επεδίωξα, όπως γράφουν κάποιοι, οι συνομιλίες να γίνονται με την Άγκυρα . Η ‘Άγκυρα είναι εκ του σύνεγγυς συνομιλητής μας, δεν υπάρχει πιθανότητα για απευθείας συνομιλίες μαζί της, τουλάχιστον όπως είναι οι θέσεις της σήμερα.

Ερ. Σας προσάπτουν, οι πολιτικοί σας αντίπαλοι έναν μακρύ κατάλογο αρνητικών εξελίξεων στο θέμα της αναβάθμισης του ψευδοκράτους. Η φράση σας «σπουδαία τα λάχανα» που την είπατε σχολιάζοντας κάποιες προσπάθειες του κατοχικού καθεστώτος για αναβάθμιση, συζητήθηκε πολύ και επικριθήκατε γι’ αυτήν…


Απ. Δεν βρήκαν τίποτε άλλο…Δηλαδή επειδή κάποιος «υπουργός» του ψευδοκράτους επισκέπτεται μιαν διεθνή εταιρεία, όπως γίνεται συχνά και επιδιώκει μια οικονομική συμφωνία, είναι αυτό αναβάθμιση ώστε οι αντίπαλοι μου να τοποθετούν αυτό το γεγονός στον κατάλογο τους με τις αρνητικές εξελίξεις;
Προσπαθούν να δημιουργήσουν εντυπώσεις για πράγματα που δεν έχουν ουσία. Ας τα πάρουμε ένα-ένα. Το δρομολόγιο κατεχόμενης Αμμοχώστου-Λατάκειας. Εξαρτάται από εμάς; Άσκησε πιέσεις η Τουρκία. Η δική μας η δουλειά ποια είναι; Να προσπαθήσουμε να το αποτρέψουμε και το αποτρέπουμε, πιστεύω ότι έχει ανατραπεί σε μεγάλο βαθμό. Δεύτερο, άνοιξε το ψευδοκράτος εμπορικό γραφείο στην Ιταλία. Έχουμε δήλωση από την Ιταλική κυβέρνηση, επίσημη ότι δεν μπορεί να κάνει τίποτα επειδή πρόκειται για μια εμπορική εταιρεία. Θέλω εγώ να γίνει εμπορικό γραφείο του ψευδοκράτους στην Ιταλία; Βεβαίως όχι. Το άλλο με τους δύο Ιταλούς βουλευτές που ζήτησαν την «υπηκοότητα» του ψευδοκράτους. Τι έγινε λοιπόν; Αναγνωρίστηκε το ψευδοκράτος; Δηλαδή το 1963 όταν έγινε ο διαχωρισμός δεν καταβλήθηκε η ίδια προσπάθεια; Μπορώ να απαριθμήσω πολύ χειρότερα πράγματα που έγιναν τότε, μετά την τουρκοανταρσία, σε σχέση με εκείνα που γίνονται σήμερα. Είναι μερικές χώρες που λένε, ναι δεν μπορούμε να τους αναγνωρίσουμε, αλλά μπορούμε να αναπτύξουμε μαζί τους κάποιες σχέσεις, έχουν μιαν οντότητα. Αναπτύσσοντας οικονομικές σχέσεις, λένε, μαζί τους, καθιστούμε πιο εφικτή την επανένωση. Λανθασμένη εντύπωση βεβαίως, αλλά αυτή είναι η άποψη τους. Είναι αυτά «χαστούκια» σε βάρος μας; Αποφάσισε η Γερμανική Βουλή-παρεμπιπτόντως, 30 βουλευτές ήταν στην συνεδρία- να εγκρίνει εκείνο το ψήφισμα, το οποίο η Γερμανική Κυβέρνηση, και αυτό είναι το σημαντικό, είπε ότι δεν την δεσμεύει. Σίγουρα, ήταν μια πολύ δυσμενής εξέλιξη. Όμως γιατί δεν λένε για το ψήφισμα 450 του Αμερικανικού Κογκρέσου, τον περασμένο Σεπτέμβριο, στο οποίο περιέχονται οι δικές μας θέσεις; Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν η τουρκική πλευρά πέτυχε επίσημη αναγνώριση ή οποιαδήποτε επίσημη σχέση; Η απάντηση είναι όχι.
Πήγε ο κ. Αβτζί στο Βρετανικό Κοινοβούλιο. Μας δεν τον προσκάλεσε το Βρετανικό Κοινοβούλιο. Τον κάλεσε ένας Λόρδος. Είναι γνωστό ότι στο Κοινοβούλιο προσκαλούνται πολλοί. Υπάρχουν ειδικοί χώροι. Πήγαν και Ελληνοκύπριοι κατά καιρούς, ο κ. Χριστόφιας, ο κ. Λιλλήκας και άλλοι. Πώς είναι δυνατόν αυτό το πράγμα να το ανάγουν κάποιοι σε αναγνώριση; Δεν υποβαθμίζω ορισμένα γεγονότα, θεωρώ όμως ότι δεν έχουν αποφασιστική σημασία στις πολιτικές εξελίξεις.

Ερ. Θεωρείτε ότι είναι συντονισμένη η προσπάθεια αναβάθμισης του ψευδοκράτους και ικανοποίησης της Τουρκίας για την στάση της στο δημοψήφισμα;

Απ. Ναι, είναι συντονισμένη αυτή η προσπάθεια και είναι από δύο κατευθύνσεις. Κάποιες χώρες, πιστεύουν πως έτσι βοηθούν την επανένωση (ΗΠΑ, Βρετανία κ.α.) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία λέγει πως ένεκα της απόφασης της 26ης Απριλίου του 2004 για το απευθείας εμπόριο-εμείς τότε δεν είχαμε γίνει μέλος της ΕΕ, δεν μπορούσαμε να ψηφίσουμε- πρέπει να εφαρμόσει αυτόν τον κανονισμό. Αρα, ναι υπάρχει αυτή η προσπάθεια και είναι κακή. Γι’ αυτό όμως αγωνιζόμαστε και τέσσερα χρόνια τώρα δεν τα κατάφεραν παρά το γεγονός ότι αυτός ο κανονισμός χρειάζεται απλή πλειοψηφία και όχι ομοφωνία. Παρά λοιπόν την δήθεν απομόνωση μας, το γεγονός ότι έχουν εξασφαλίσει αρκετούς ψήφους για να εφαρμόσουν αυτό τον κανονισμό δεν είναι σημαντικό; Γιατί κάποιοι δεν επιμετρούν αυτό το γεγονός;
Έχουμε αρκετή υποστήριξη στη βάση του ότι αυτός ο κανονισμός είναι αντίθετος στην προσπάθεια επανένωσης της Κύπρου.


Ερ. Η Τουρκία συνεχίζει να αρνείται να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της απέναντι στην ΕΕ. Το 2009 επαναξιολογηθεί η ενταξιακή της πορεία. Ποιά στάση θα τηρήσετε αν επανεκλεγείτε;


Απ. Η στάση μας είναι διαμορφωμένη και εφαρμόζεται με απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου. Καμία πολιτική δύναμη δεν υποστήριξε ότι πρέπει να θέσουμε βέτο στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Ποτέ, έχω τα πρακτικά. Η συμφωνία μας ήταν ότι θα προσπαθήσουμε να ανταλλάξουμε την ένταξη της Τουρκίας με κάποιες αποφάσεις που να ευνοούν την Κύπρο. Θυμάστε ποια κριτική είχε ασκηθεί στον τότε Υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Ιακώβου επειδή είχε καταθέσει έναν κατάλογο με σημεία και απαιτήσεις. Φυσικά αυτοί που έχουν πείρα από διαπραγματεύσεις γνωρίζουν ότι ζητάς πολλά για να πάρεις αυτό που επιδιώκεις. Ναι, δεν μπορέσαμε να πετύχουμε όλα όσα θέλαμε. Προσπαθήσαμε αλλά δεν τα καταφέραμε. Πετύχαμε όμως κάποια πράγματα, όπως η εφαρμογή του πρωτοκόλλου της τελωνειακής, η ομαλοποίηση των σχέσεων της Τουρκίας με την Κυπριακή Δημοκρατία κ.α. Εκ τότε προσπαθούμε να πετύχουμε κι άλλα. Υπάρχουν 35 διαπραγματευτικά κεφάλαια και σε κάθε κεφάλαιο που πάει να ανοίξει εμείς και άλλες χώρες, προωθώντας και τα δικά τους ζητήματα, θέτουμε θέματα που σχετίζονται με την Κύπρο να μπουν ως όροι στην Τουρκία. Για παράδειγμα ζητούμε όπως στο σχέδιο δράσης που υποβάλλει η Τουρκία για κάθε κεφάλαιο, να πει ποια μέτρα θα πάρει για να διασυνδεθεί με την Κύπρο. Τι πρέπει δηλαδή να κάνουμε; Να θέσουμε βέτο; Ενεργούμε από πριν και με πρόγραμμα. Όσον αφορά τα λεγόμενα 62 βέτο, δεν είναι δική μου φράση, είναι φράση του κ. Ολι Ρεν, την είπε στο Ευρωκοινοβούλιο αναφέροντας πως η Κυπριακή Δημοκρατία έχει 62 βέτο. Αυτό λοιπόν κάνουμε.
Για να ανοίξει κεφάλαιο η Τουρκία, ζητούμε ορισμένα πράγματα, αν δεν τα ικανοποιήσει, δεν συναινούμε. Στην αρχή είμασταν μόνοι μας, τώρα είναι κι άλλοι και πρέπει να επισημάνω ότι το κλίμα τώρα μας επιτρέπει να είμαστε πιο απαιτητικοί και να ασκούμε περισσότερη πίεση.

Ερ. Οι θέσεις της Γαλλίας και Γερμανίας που τάσσονται υπέρ μιας προνομιακής ή ειδικής σχέσης της Τουρκίας με την ΕΕ, δεν μας προκαλεί ανησυχίες;

Απ. Όχι. Εμείς έχουμε εδώ και πολύ καιρό επαφές με την Γαλλική Κυβέρνηση. Αν προωθηθεί αυτό το θέμα, θα είναι μια συμφωνία της ΕΕ με τρίτη χώρα και όλες οι συμφωνίες της ΕΕ με τρίτες χώρες πρέπει να επικυρώνονται ομόφωνα. Να είστε βέβαιος πως όποτε προταθεί μια τέτοια συμφωνία με την Τουρκία -αν και η Τουρκία την θέλει- εμείς θα ζητήσουμε να διασφαλίζονται οι υποχρεώσεις της απέναντι στην Κύπρο.

Ερ. Εμείς όμως είμαστε υπέρ της πλήρους ένταξης, δεν είναι;

Απ. Ναι, είμαστε υπέρ της πλήρους ένταξης, νοουμένου ότι η Τουρκία θα συμμορφωθεί με όλες τις υποχρεώσεις της.


Ερ. Είμαστε λίγες μέρες πριν από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών. Θα θέλαμε να προβείτε σε μια αποτίμηση της προεκλογικής εκστρατείας.

Απ. Πρέπει να επισημανθεί ότι όλοι οι υποψήφιοι έχουν θέσει ενώπιον του λαού προγράμματα. Είναι ουσιώδες και αποτελεί ένα υγιέστατο στοιχείο για την δημοκρατία μας. Θεωρώ επίσης ότι το επίπεδο του πολιτικού διαλόγου που γίνεται είναι πολύ καλό. Σε άλλες χώρες τα πράγματα είναι κατά πολύ χειρότερα.

Ερ. Αν σας ζητούσαμε να μας απαριθμήσετε τα πιο σημαντικά επιτεύγματα της Κυβέρνησης σας αυτή την πενταετία ποια θα αναφέρνατε;

Απ. Εγώ λέγω ότι έχει επιτευχθεί πραγματική αλλαγή. Υπάρχει μεγαλύτερο επίτευγμα από την εξυγίανση της οικονομίας; Για όνομα του θεού. Από το 1971 για πρώτη φορά δεν έχουμε ελλειμματικό προϋπολογισμό και όχι μόνο για ένα έτος. Για να ενταχθεί μια χώρα στην Ευρωζώνη, ελέγχονται τα πάντα. Ακούσατε τι είπε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ο Προεδρεύων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και άλλοι; Όχι τα συγχαρητήρια που μας απεύθυναν, αλλά για τα επιτεύγματα μας τα οποία βλέπουν με θαυμασμό. Και όλα αυτά έγιναν χωρίς την επιβολή νέων φόρων. Η εισαγωγή της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης είναι μικρό επίτευγμα; Λυπούμαι που το λέω, αλλά όταν την εξήγγειλα από το Συνεδριακό Κέντρο, είχα πει ότι δεν είναι εργασία μιας Κυβέρνησης ή μιας γενιάς, γι’ αυτό χρειάζονται χρόνια και απαιτεί συνεργασία όλων των παραγόντων, καθηγητών, δασκάλων, μαθητών, γονέων. Έχοντας αυτά κατά νουν, δηλώνω ότι δεν διεκδικώ πολιτικό όφελος γι’ αυτό το θέμα.
Η εισαγωγή του θεσμού των Επιτρόπων δεν είναι σημαντικό μέτρο; Και ξέρετε, δεν είναι μόνο τίτλοι, οι άνθρωποι δουλεύουν, ο θεσμός δουλεύει. Είναι τόσα πολλά, που δεν μπορώ να τα απαριθμήσω σε μια συνέντευξη.

Ερ. Ωστόσο κύριε Πρόεδρε, οι ανθυποψήφιοι σας υποστηρίζουν ότι επί της δικής σας προεδρίας ευημερούν οι αριθμοί και όχι οι πολίτες…

Απ. Είναι μια ωραία φράση που την είπε ο Γεώργιος Παπανδρέου την πήραν και την επαναλαμβάνουν. Εγώ ισχυρίζομαι ότι ευημερούν οι πολίτες και ως αποτέλεσμα έχουμε βελτίωση των αριθμών. Ο διπλασιασμός των κοινωνικών παροχών είναι αριθμοί; Διπλασιασμός, παρακαλώ, σε πέντε χρόνια. Η αύξηση των συντάξεων και όλα τα άλλα μέτρα που λήφθησαν για τις μονογονεϊκές οικογένειες τι είναι; Πρέπει να δεχτούμε ότι μετά την ένταξη μας στην ΕΕ δεν μπορούμε να ελέγξουμε τις τιμές. Έτσι προσπαθούμε να ελέγξουμε την αγορά, να διαφυλάξουμε τον καταναλωτή από την αισχροκέρδεια και τις αυξήσεις. Προσλάβαμε εκατόν νέους επιθεωρητές για να διαπιστώνουμε τα προβλήματα και να αποκαλύπτουμε τις αδικαιολόγητες αυξήσεις και να τις δημοσιοποιούμε. Από εκεί και πέρα είναι ελεύθερη αγορά, αυτό το φαινόμενο δεν παρατηρείται μόνο στην Κύπρο. Για παράδειγμα, ήταν αναμενόμενο πως όλα τα παράγωγα του άρτου θα αυξάνονταν, αφού τα εισάγουμε. Ευτυχώς, λόγω της ισχυρής μας οικονομίας και της εισαγωγής του ευρώ, προστατευόμαστε από την πτώση του δολαρίου.

Ερ. Συμμερίζεστε την άποψη ότι είναι «ντέρπι» αυτές οι εκλογές;

Απ. Εγώ όλες τις εκλογές τις θεωρώ «ντέρπι». Ούτε πιστεύω πολύ στις δημοσκοπήσεις. Βέβαια όταν σε τόσες δημοσκοπήσεις είσαι πρώτος, πιστεύω ότι το λεγόμενο στατιστικό λάθος δεν είναι μόνο για μένα.

Ερ. Οι αντίπαλοι σας αρχίζουν σιγά-σιγά να ανοίγουν τα χαρτιά τους για τον β’ γύρο των εκλογών. Βλέπουμε ανοίγματα από τον Πρόεδρο του ΔΗΣΥ προς το ΑΚΕΛ, τον κ. Χριστόφια να λέει ότι θα συζητήσει με όλους. Εσείς δεν θα κάνετε κάποιο άνοιγμα;

Απ. Η δική μου υποψηφιότητα απευθύνεται στους πολίτες. Οι ηγεσίες των κομμάτων μπορούν να συνεργαστούν, από εκεί και πέρα είναι οι πολίτες.


Ερ. Ο κ. Κασουλίδης στην συνέντευξη του στο ΚΥΠΕ είπε ότι δεν διαφωνεί με τις θέσεις του κ. Χριστόφια στο Κυπριακό. Θεωρείτε ότι αν κάποιος από τους δύο αυτούς υποψήφιους δεν περάσει στον β’ γύρο των εκλογών, είναι πιθανόν να μείνετε μόνος.

Απ. Δεν γνωρίζω ποιες είναι οι θέσεις των κυρίως Κασουλίδη και Χριστόφια στο Κυπριακό. Δεν μας είπαν ούτε ο ένας ούτε ο άλλος τι εννοούν όταν μιλούν για πρωτοβουλίες, ποιο το περιεχόμενο τους. Εν πάση περιπτώσει, στις εκλογές ψηφίζουν οι ψηφοφόροι.

Ερ. Πόσο εφικτό είναι να συνεργαστείτε με κάποιο από τα μεγάλα κόμματα;

Απ. Δοθείσης της αριθμητικής διάταξης των κομμάτων στην Κύπρο, δεν μπορεί κανείς να εκλεγεί χωρίς συνεργασία με ψηφοφόρους άλλων κομμάτων. Όσον αφορά την συνεργασία μεταξύ ηγεσιών, αυτό είναι μια άλλη υπόθεση.

Ερ. Οι ηγεσίες όμως επηρεάζουν…

Απ. Βεβαίως επηρεάζουν.

Ερ. Ποια μορφή θα έχει η Κυβέρνηση που θα σχηματίσετε αν εκλεγείτε;

Απ. Δεν υπάρχει καμία δέσμευση. Ρωτήστε τους συνεργάτες μου και τα κόμματα που με στηρίζουν. Είναι όμως φυσική αρχή ότι εκείνοι με τους οποίους έχω συνάψει συμφωνία επί του προγράμματος, όταν το πρόγραμμα αυτό θα πρέπει να εφαρμοστεί, να συμμετάσχουν στην εφαρμογή του. Επαναλαμβάνω, όμως πως ούτε αριθμός, ούτε κάτι άλλο έχει συζητηθεί.

Ερ. Σε περίπτωση επανεκλογή σας, προτίθεστε να προχωρήσετε σε ανανέωση του Εθνικού Συμβουλίου;

Απ. Πιστεύω ότι πρόκειται για ένα χρησιμότατο θεσμό. Είχα συμβουλεύσει τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, όταν αυτός σκεφτόταν το ενδεχόμενο σχηματισμού Κυβέρνησης εθνικής ενότητας, να συστήσει αυτόν τον θεσμό αποκλειστικά για το εθνικό θέμα. Ο ΔΗΣΥ και ο κ. Αναστασιάδης αποχώρησε λέγοντας ότι διαρρέεται το περιεχόμενο των συνεδριάσεων. Μα οι πρώτοι που κάνουν τις διαρροές είναι αυτοί. Τι μπορεί να κάνει ο Πρόεδρος για να εμποδίσει τις διαρροές; Αφού λέγαμε καμιά φορά της στενογράφου που κρατούσε τα πρακτικά «πάρε τα από τις εφημερίδες»! Μετά, είπε ο ΔΗΣΥ πως αντί να παράγεται πολιτική, αναλισκόμαστε σε μονολόγους. Ποια η δική μου ευθύνη; Τα μέλη συμμετέχουν για να εκφράζουν τις απόψεις του και να συμβουλεύουν τον Πρόεδρο. Ευθύνομαι εγώ για τον τρόπο που γίνεται η συζήτηση. Πρόκειται για ένα συμβουλευτικό σώμα. Μετά τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, δεν υπάρχει Πρόεδρος που να συγκάλεσε το σώμα τόσες πολλές φορές όσες εγώ. Πολύωρες συνεδρίες με ευχέρεια να πει ο καθένας ό,τι θέλει. Αν μετά τις εκλογές, υπάρξει η καλή θέληση, τότε μπορούμε μ’ ένα πιο εποικοδομητικό τρόπο να προωθήσουμε τα θέματα μας. Η αδυναμία ή η δύναμη του Εθνικού Συμβουλίου είναι τα μέλη του, όχι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Παρασκευή 16 Απριλίου 2010

ΑΣ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΤΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΓΙΑ ΤΗ "ΛΥΣΗ"

Eίναι γεγονός ότι οι πολιτικοί υπέρμαχοι της «λύσης» έχουν ορισμένα συγκριτικά πλεονεκτήματα απέναντι σε όσους πιστεύουν ότι όπως προδιαγράφονται οι συνθήκες, η οποιαδήποτε προοπτική έντιμης και υποφερτής λύσης τώρα, είναι αδύνατη. Κατ’ αρχήν διαθέτουν ισχυρούς κομματικούς μηχανισμούς για να φτιασιδώσουν όσο χρειάζεται το σκιαγραφημένο από τις μέχρι τώρα δηλώσεις και ενδείξεις, έκτρωμα-αν βεβαίως η απρόβλεπτη Τουρκία συναινέσει-, παρουσιάζοντας το ως το καλύτερο «προϊόν» από το 1974 και εντεύθεν. Εχουν και τον έλεγχο των πλείστων ΜΜΕ. Είναι μάλιστα αμφίβολο, με τη «σύγχυση» που επικρατεί σε κόμματα με μια αγωνιστική παράδοση στο Κυπριακό, αν την κρίσιμη στιγμή θα βρεθεί κανείς να υποβάλει το απλό ερώτημα, πώς είναι δυνατόν αυτό να συμβαίνει. Πώς είναι δυνατόν δηλαδή η βελτιωμένη πρόταση «λύσης» τους που μαγειρεύεται να συνάδει με την χιλιοδιατυπωμένη φοβέρα, την πατέντα της οποίας έχει κερδίσει επάξια ο κ. Αναστασιάδης, πώς ο χρόνος κυλά πάντα σε βάρος μας. Μια απειλή που παραπέμπει περισσότερο στις κακιές μάγισσες των παραμυθιών και λιγότερο σε διαλεκτική ανάλυση των πραγμάτων, η οποία δείχνει ότι κάποτε η έννοια του χρόνου, λαμβάνει μια παράξενα αντίστροφή πορεία, όπως για παράδειγμα με το σχέδιο Ανάν, που επιχειρήθηκε να πλασαριστεί από τις ίδιες τις «κακιές μάγισσες» ως «το καλύτερο σχέδιο που μας είχε μέχρι τότε προταθεί», ασχέτως του γεγονός ότι ο χρόνος κυλούσε και το 2004 σε βάρος μας... Επίσης, η ένταξη μας στην ΕΕ, ένα ιστορικό ορόσημο για την Κύπρο, με καταλυτική υποτίθεται επίδραση στο Κυπριακό, δεν επισυνέβη προφανώς σε μια σχισμή του χρόνου- όπως θα έλεγε και ο μεγάλος μας ποιητής Μιχάλης Πασιαρδής- αλλά στην πορεία του χρόνου «που εργάζεται σε βάρος μας»… Επιπλέον, οι ζηλωτές της «λύσης» έχουν το πλεονέκτημα της δελεαστικής για τον απλό κόσμο, κίνησης στο Κυπριακό, ασχέτως του που αυτή οδηγεί, σε αντίθεση με την άλλη άποψη, το μοναδικό όπλο της οποίας είναι η επιμονή σε αρχές, στάση που ενίοτε προκαλεί «ακινησία» όταν αυτές οι αρχές δεν προάγονται επί μακρόν όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Κύπρου. Οι μεν μπορούν να «πουλήσουν» ελπίδα, οι δε, μονάχα «αναποτελεσματική» εμμονή σε αρχές, η χρηματιστηριακή τιμή των οποίων κατρακυλά. Σε μια κοινωνία όπου έχει επιβληθεί η δαιμονοποίηση και περιθωριοποίηση της άλλης άποψης, όπου αυτοί που έπρεπε να ήταν αντιπολίτευση είναι συμπολίτευση και εκείνοι που θα έπρεπε να ήταν συμπολίτευση, είναι (δήθεν) στην αντιπολίτευση και που όποιος τολμά να διαφωνήσει με την κρατούσα άποψη για το πού πάνε τα πράγματα, ταμπελώνεται ως απορριπτικός και αντιομοσπονδιακός, είναι εύκολο «πουλήσεις» στον κόσμο ότι κάτι τεκταίνεται, κάνοντας τον ταυτόχρονα να μην διερωτάται για το τι πραγματικά γίνεται. Διότι αυτό που πραγματικά γίνεται είναι η κατοχύρωση των συνιστούντων κρατών, του προεδρικού συμβουλίου, της εκ περιτροπής προεδρίας, -όπως ο ό ίδιος ο Πρόεδρος ομολόγησε- η δημιουργία μιας εικονικής πραγματικότητας περί δήθεν κοινής βάσης στα ζωτικά θέματα της μίας κυριαρχίας και ιθαγένειας, ελλείψει πραγματικής σύγκλισης και ενόψει βεβαίως της επαναφοράς του σχεδίου Ανάν καθώς και ένα πέπλο μυστηρίου για το τι συμβαίνει στο περιουσιακό, στην ασφάλεια, τις εγγυήσεις, την αποχώρηση του κατοχικού στρατού κλπ. Πέραν από τις αδιάλλακτες και δημοσίως κατατεθειμένες θέσεις της τουρκικής πλευράς, ουδείς γνωρίζει αν, και τι είδους συγκλίσεις υπήρξαν σε αυτά τα θέματα ούτε καν αν υπάρχει η παραμικρή προοπτική να υπάρξουν. Οσον δε αφορά το θέμα των εποίκων, η αρμόδια ομάδα εργασίας αναμένεται ακόμη…να συσταθεί. Θυμίζει αυτή η «παράλειψη» το ερώτημα που απηύθηναν επιφανείς πολιτικοί προς τους ασεβείς απέναντι στην «κυπριακή νέα τάξη πραγμάτων», προς εκείνους δηλαδή που δεν τρώνε κουτόχορτο και διαβλέπουν τη θλιβερή πορεία των πραγμάτων: «Μα θέλετε πρώτα λύση και μετά συνομιλίες;», διερωτήθηκαν. Ας ελπίσουμε λοιπόν ότι το θέμα των εποίκων θα συζητηθεί λοιπόν πριν από τη λύση… Σε σχέση δε με την αισθητική του πράγματος, τα παλιά φαντάσματα των εποικοδομητικών ασαφειών-η απόσταση δηλαδή μεταξύ του μεσαίωνα για την Κύπρο που επιδιώκουν να επιβάλουν οι Τούρκοι και των… δικών μας συμβιβασμών - ως «θέμα ερμηνείας», έχουν ανέβει ήδη στο κατώφλι μας. Τουλάχιστον ας παραδεχτούν οι ηγέτες της κυπριακής νέας τάξης πραγμάτων ότι αυτό στο οποίο μας οδηγούν, θα προσομοιάζει μ’ ένα από τα πολλά «δημιουργήματα» της έχουσας το γενικό πρόσταγμα της «απανταχού συμφιλίωσης και ειρήνευσης»- βλέπε νεοταξικό έρεβος και δυστυχία για μυριάδες -, διεθνούς νέας τάξης πραγμάτων. Τα απτά παραδείγματα της κατασπαραγμένης Παλαιστίνης, της κατατεμαχισμένης Γιουγκοσλαβίας, του βοσνιακού και κοσοβάρικου εκτρώματος, του ιρακινού υβριδίου ή ακόμα του αφγανικού τερατουργήματος, είναι πειστικές υπομνήσεις Αλλά ποιός παραδέχθηκε εκ των προτέρων ανομολόγητους συμβιβασμούς και εκπτώσεις;

Σάββατο 10 Απριλίου 2010

ΤΙΤΛΟΣ:Η ΤΕΘΛΑΣΜΕΝΗ ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΜΙΑ ΘΝΗΣΙΓΕΝΗ ΛΥΣΗ

Toυ Γιώργου Χριστοδουλίδη

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξελέγη υποσχόμενος δίκαιη λύση στη βάση αρχών. Μας έφερε την εκ περιτροπής προεδρία που καταργεί κάθε έννοια δημοκρατίας και μια διαδικασία σταθμισμένης ψήφου που υποδιαιρεί τη ψήφο των Ελληνοκυπρίων τόσες φορές, ώστε να χάνει κανείς το λογαριασμό.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξελέγη υποσχόμενος ότι θα επιδιώξει μια λύση που θα αίρει τον εποικισμό. Με το καλημέρα αποδέχθηκε την παραμονή 50,000 εποίκων.

O Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατία ως θεματοφύλακας του Συντάγματος αποδέχθηκε έννοιες όπως είναι ο «συνεταιρισμός» και τα «συνιστώντα κράτη» οι οποίες επιφέρουν καίρια πλήγματα στο ενιαίο του κράτους.

Υποσχέθηκε ότι δεν θα προχωρούσε σε απευθείας συνομιλίες χωρίς την εξεύρεση κοινού εδάφους. Προχώρησε.

Οφείλει να καταδεικνύει την παράνομη υπόσταση του ψευδοκράτους. Αντί τούτου, αναμίχθηκε στις ψευδοεκλογές που διεξάγονται κατά παράβαση αποφάσεων του ΣΑ του ΟΗΕ στην κατεχόμενη και ελεγχόμενη από την Τουρκία(με απόφαση του ΕΔΑΔ) περιοχή, χαρακτηρίζοντας τες τρεις φορές ως εκλογές (χωρίς εισαγωγικά), για να εκφράσει τη στήριξη του υπέρ ενός εκ των «υποψηφίων» του υποτελούς (με βάση πάλι απόφαση του ΕΔΑΔ) και νοθευμένου δημογραφικά από δεκάδες χιλιάδες εποίκους, καθεστώτος.

Διακήρυξε πλειστάκις ότι εφαρμόζει την αρχή πως τίποτα δεν θεωρείται συμφωνημένο αν δεν συμφωνηθούν όλα. Όταν όμως τον επικρίνουν για τις «γενναιόδωρες προσφορές» του, τις χρεώνει στους προκατόχους του.

Δήλωσε επανειλημμένως, με τελευταίο παράδειγμα τη δημοσιογραφική διάσκεψη που έδωσε, πως στις συνομιλίες δεν υπήρξε η αναμενόμενη πρόοδος. Πριν στεγνώσει το μελάνι από την αποτύπωση των δικών του δηλώσεων, προχώρησε και συνυπόγραψε κοινή δήλωση με τον κ. Ταλάτ η οποία κάνει λόγο σε «αξιοπρόσεκτη πρόοδο».

Ο εκ των απορρήτων του, Γιώργος Ιακώβου, με γραπτή δήλωση διαβεβαίωνε ότι δεν θα εκδιδόταν κοινό ανακοινωθέν επειδή υπάρχει αγεφύρωτο χάσμα όσον αφορά το περιεχόμενο του. Ο ίδιο ο κ. Χριστόφιας αλλά και ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος απέρριπταν κατηγορηματικά τον ενδεχόμενο να εκδοθεί κοινό ανακοινωθέν ή τέλος πάντων, να εκδοθεί οτιδήποτε την 30η Μαρτίου ημερομηνία κατά την οποία είχε οριστεί η τελευταία συνάντηση Χριστόφια – Ταλάτ, πριν αχθεί το θέμα ενώπιον του Εθνικού Συμβουλίου. Μετά το πέρας της συνάντησης, σε μια οργανωμένη εκ των προτέρων τελετή, εκδόθηκε τελικά μια «κοινή δήλωση». Αυτή την «αυθόρμητη» ενέργεια χαιρέτισαν λίγες ώρες μετά με εξίσου «αυθόρμητες» γραπτές δηλώσεις ο ΓΓ του ΟΗΕ, ο κ. Μπαρόζο και γενικά όσοι επιθυμούσαν την έκδοση της.

Ο κ. Χριστόφιας συζητά για 18 μήνες με τον Ταλάτ-όπως καταδεικνύει και η «κοινή δήλωση»- κυρίως τα κεφάλαια εκείνα στα οποία η πλευρά μας βασικά έχει να δώσει(και έδωσε πολλά χωρίς να πάρει τίποτα). Τα κεφάλαια που η ε/κ πλευρά αναμένει να πάρει (περιουσιακό, εγγυήσεις, εδαφικό, ασφάλεια κλπ) παραμένουν είτε ανέγγιχτα, είτε δεν υπάρχει καμία πρόοδος να επιδειχθεί σε αυτά. Τουτέστιν ο κ. Χριστόφιας έδωσε χωρίς να περιμένει να πάρει, ούτε γνωρίζει αν θα πάρει. Με αυτό τον τρόπο ο καθένας μπορεί να «λύσει» το Κυπριακό.

Συχνά κατακεραυνώνει όσους «επιδιώκουν το ευκταίο», ενώ παρουσιάζεται ως υπέρμαχος του εφικτού. Aγνοεί ή δεν λαμβάνει υπόψη την αρχή ότι για να πετύχεις το εφικτό, οφείλεις τουλάχιστον να επιδιώξεις το ευκταίο;

Το Εθνικό Συμβούλιο ομοφώνησε τον περασμένο Σεπτέμβριο σε κάποιες βασικές αρχές λύσης. Με τις υποχωρήσεις και τις επιλογές του, ο Πρόεδρος δείχνει ότι γι' αυτόν, εκείνες οι αποφάσεις δεν σημαίνουν και πολλά πράγματα.

Πορεύεται με βάση ένα "δόγμα λύσης" που έχει διαμορφώσει εδώ και χρόνια στο μυαλό του. Αρνείται να αποδεκτεί σύνθεση απόψεων, δεν θέλει ή δεν μπορεί να διαβλέψει τον κίνδυνο, η τεθλασμένη πορεία που ακολουθεί, χαρακτηριστικό της οποίας είναι οι συνεχείς παρεκβάσεις (επιεικώς) από υπεσχημένα και δεσμεύσεις προς εταίρους και μη, να οδηγεί κατευθείαν σε μια τεθλασμένη και συνεπώς θνησιγενή λύση.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παραπονείται συχνά ότι δεν τυγχάνει της απαιτούμενης στήριξης και εμπιστοσύνης. Με βάση τα προαναφερόμενα, ο καθένας μπορεί να κρίνει αν δικαιούται περισσότερης στήριξης και εμπιστοσύνης.